Datum laatste bewerking: 22/03/2023
Versie: 1.0
Dit is een voorlopige versie van deze methodologie, na vertaling en validatie zal een versie 1.0 gepubliceerd worden.
Dit document beschrijft de methodologie van BOSA voor rapportage met betrekking tot Richtlijn (EU) 2016/2102 van het Europees Parlement en de Raad van 26 oktober 2016 inzake de toegankelijkheid van de websites en mobiele applicaties van overheidsinstanties.
De methodologie is gebaseerd op de Website Accessibility Conformance Evaluation Methodology (WCAG-EM) van het W3C.
Een jaarlijkse revisie van deze methodologie is voorzien om rekening te houden met aanpassingen aan de regelgeving en ervaringen in het gebruik ervan. De huidige versie is van toepassing op diepgaande audits voor 2020-2021
Gebruik van deze methodologie
Vereiste expertise
Het uitvoeren van een manuele audit op toegankelijkheid of het interpreteren van de resultaten van een automatische audit vereist uitgebreide kennis van toegankelijkheidsrichtlijnen, (web)technologieën en hulpmiddelen voor personen met een beperking.
Context van de audit
Deze methodologie is op de eerste plaats bedoeld voor gebruik door derde partijen die zijn gespecialiseerd in digitale toegankelijkheid in de context van een audit op conformiteit.
Het kan ook nuttig zijn in de context van zelfevaluatie.
Testen op toegankelijkheid tijdens de ontwikkeling is sterk aanbevolen maar daarvoor is deze methodologie minder geschikt.
1. Definieer de scope van de evaluatie
Dit gebeurt indien mogelijk in overleg met de verantwoordelijke(n) van de site. Input van de site-verantwoordelijke kan bijvoorbeeld een lijst van toptaken zijn of populaire pagina’s op basis van analytics.
1.1 Definieer de scope van de website
Relevante factoren bij het bepalen van de scope:
- Een subdomein zal beschouwd worden als een andere website.
- Een template met een afwijkende header en nieuwe navigatie kan mogelijk beschouwd worden als een andere website.
Binnen scope:
- Kantoordocumenten zoals PDF die nodig zijn voor actieve administratieve processen
Buiten scope:
- Uitzonderingen zoals vermeld in Artikel 1 punt 4 van Richtlijn (EU) 2016/2102
1.2 Definieer het gewenste niveau van conformiteit
1.3 Definieer de accessibility support baseline
De accessibility support baseline bestaat uit de combinaties van besturingssystemen, webbrowsers en hulpmiddelen waarmee verwacht wordt dat de website werkt.
2. Verken de inhoud en functionaliteiten
Het documenteren van onderstaande substappen is optioneel. Het volgen van deze stappen helpt bij het opstellen van een representatieve steekproef.
2.1 Identificeer algemene pagina’s/schermen
2.2 Identificeer essentiële functionaliteiten
2.3 Identificeer de verschillende types van pagina’s/schermen en hun verschillende statussen
2.4 Identificeer de webtechnologieën die gebruikt worden
2.5 Identificeer andere relevante pagina’s/schermen
3. Selecteer een steekproef
Selecteer tot maximaal 20 pagina’s op basis van de verkenning in stap 2 waarvan:
- 2 willekeurige pagina’s of 10% van de totale steekproef
- minstens 1 pagina met een downloadbaar document dat nodig is voor administratieve processen (indien van toepassing)
Wanneer een pagina uit de steekproef deel uitmaakt van een proces, wordt het volledige proces getest.
Bepaalde pagina’s krijgen voorrang in de selectie. Zie Bijlage 1 punt 3 Steekproeftrekking van pagina’s, in Uitvoeringsbesluit (EU) 2018/1524 van de Commissie van 11 oktober 2018.
4. Test de steekproef
Geef elk criterium uit EN 301 549 V2.1.2 (2018-08) in Table A.1: Web Pages, één van de volgende statussen:
- Voldoende
- Onvoldoende
- Niet van toepassing
- Niet getoetst
De criteria die niet voorkomen in de Web Content Accessibility Guidelines 2.1 AA krijgen een status van “Niet getoetst” zolang er geen documentatie en testmethodes beschikbaar zijn.
Kantoordocumenten zoals PDF die nodig zijn voor actieve administratieve processen krijgen geen status voor elk criterium uit EN 301 549 V2.1.2 (2018-08) maar een algemene beoordeling op conformiteit onder WCAG criterium 1.3.1 Info en relaties.
5. Rapporteer de bevindingen
5.1 Documenteer de bevindingen uit stap 1, 3 en 4.
Vul aan met:
- de naam van de persoon of organisatie die de audit uitvoerde
- de naam van de persoon of organisatie die de audit bestelde
- de dag of dagen waarin de audit werd uitgevoerd
5.2 Documenteer de evaluatiemethode
Vermeld de methodes, hulpmiddelen, evaluatiemiddelen en browsers die gebruikt zijn tijdens de audit indien van toepassing.
5.3 Voorzie een evaluatieverklaring
De website kan de status Niet conform, Gedeeltelijk conform of Volledig conform krijgen:
- Niet-conform betekent dat:
- de site geen toegankelijkheidsverklaring heeft of een niet-conforme toegankelijkheidsverklaring en/of
- meer dan 50% van de succescriteria die van toepassing zijn toegankelijkheidsfouten bevat.
- Gedeeltelijk conform betekent dat de site een conforme toegankelijkheidsverklaring heeft en minder dan 50% van de succescriteria die van toepassing zijn toegankelijkheidsfouten bevat.
- Volledig conform: dit niveau wordt bereikt door een diepgaande audit van de site waarbij geen inbreuken gevonden zijn op de criteria vastgelegd in puntje 1.2 van dit document.
Een toegankelijkheidsverklaring is conform wanneer deze de volgende elementen bevat:
- Het toepassingsgebied van de verklaring is beschreven.
- De aanwezigheid van een toegankelijkheidsstatus (niet/gedeeltelijk/volledig conform) en of deze status afdoende aangetoond is (bvb. door te linken naar een relevante audit) – indien de gemelde status afwijkt van wat het controleorgaan zelf vaststelt, wordt dit eveneens hier gesignaleerd.
- Eventuele opsomming van de redenen voor niet-toegankelijkheid.
- Aanwezigheid van de datums van aanmaak en laatste revisie van de verklaring, indien de revisiedatum ouder dan 1 jaar is wordt hier gesignaleerd.
- De aanwezigheid van een beschrijving van de gebruikte methode voor opstelling van de verklaring.
- De aanwezigheid van de noodzakelijke contact-informatie
- Beschreven feedback-procedure
- Link naar deze procedure
- Escalatieprocedure in geval van onbevredigend antwoord
- Een “opmerkingen” optie is voorzien waarin voor individuele websites uitgeschreven verduidelijkingen kunnen toegevoerd worden betreffende de hierboven uitgevoerde controles (bvb. verduidelijking indien de conformiteitsstatus onvoldoende gemotiveerd wordt)