Op deze pagina
- Samenvatting van het verslag
- Inleiding
- Beschrijving van de controle-activititeiten
- Resultaten van de controle
- Algemeen besluit
- BIJLAGE 1 : lijst van urls van vereenvoudigde controles uitgevoerd door de Belgische Staat (periode 2020/2021)
Controleperiode : 2020-2021
Federale overheidsdienst Beleid en Ondersteuning
1. Samenvatting van het verslag
Dit rapport geeft de stand van zaken weer van de digitale toegankelijkheid in België, en meer in het bijzonder over de periode van 2020 tot 2021. De websites en mobiele applicaties van Belgische overheidsdiensten kregen bijzondere aandacht wat betreft hun naleving van de Europese richtlijn inzake digitale toegankelijkheid.
Het proces is uitgewerkt sinds het koninklijk besluit dat de richtlijn volgde, door de ontwikkeling van controle-instrumenten die openbaar moeten worden gemaakt, tot concrete verbeteringen aan de ontwikkelde en in ontwikkeling zijnde websites en applicaties. Een omvangrijk project dat wordt uitgevoerd in samenwerking met de beheerders van websites en applicaties en de Belgische entiteiten.
In dit rapport stelt de dienst digitale toegankelijkheid van de FOD Beleid en Ondersteuning u de voortgang en resultaten voor. Enerzijds de voortgang van de implementatie van de opwaardering van toegankelijkheidscriteria die leidt tot bewustwording, communicatie en controle. De waarnemingen worden gepresenteerd als resultaten in dit verslag en stemmen overeen met specifieke openbare diensten uit de periode 2020 tot 2021.
Het doel is een vlotte toegang voor elke persoon die een website of een applicatie raadpleegt die informatie of openbare diensten aanbiedt. Onafhankelijk van de vraag of de omstandigheden of de mogelijkheden van deze persoon beperkend zijn, dienen de diensten compatibel, begrijpelijk, robuust, zichtbaar, hoorbaar te zijn… kortom: TOEGANKELIJK!
Op het einde van deze eerste periode stellen we een duidelijke stijging vast van de aanwezigheid van toegankelijkheidsverklaringen (van 7,6% aanwezigheid in 2020 naar 18% in 2021), correcties op de websites en een echte implementatie van beheersplannen en verbeteracties. Eveneens was meer dan 50% van de gecontroleerde websites gedeeltelijk toegankelijk aan het einde van deze eerste controleperiode.
2. Inleiding
Digitale toegankelijkheid maakt deel uit van een gelijkheidsproces en vormt een essentiële politieke en maatschappelijke kwestie om iedereen, zonder discriminatie, dezelfde toegang tot diensten en openbare informatie te garanderen.
In de context van dit verslag moet toegankelijkheid worden begrepen als de principes en technieken die in acht moeten worden genomen bij het ontwerpen, bouwen, onderhouden en bijwerken van websites en mobiele applicaties om ze toegankelijker te maken voor alle gebruikers, in het bijzonder voor mensen met een handicap.
De Federale Overheidsdienst Beleid en Ondersteuning (FOD BOSA) is verantwoordelijk voor het toezicht op de implementatie van Richtlijn 2016/2102 van het Europees Parlement en de Raad van 26 oktober 2016 betreffende de toegankelijkheid van websites en mobiele applicaties van overheidsorganisaties. Meer bepaald via de afdeling digitale toegankelijkheid van de Algemene Directie Digitale Transformatie. Deze laatste werd bij koninklijk besluit van 5 september 2019 aangesteld als orgaan om de implementatie van de richtlijn binnen de deelstaten te monitoren en te coördineren.
In samenwerking met de verschillende gefedereerde entiteiten hebben we een geconsolideerde en gestandaardiseerde aanpak ontwikkeld om één enkele implementatie te hebben over het hele Belgische grondgebied. De coördinatie verloopt via een interfederale stuurgroep (Belgian Web Accessibility Office, BWAO). Deze heeft als doel het coördineren en delen van informatie met betrekking tot digitale toegankelijkheid, het bewaken van de verschillende gecreëerde tools en richtlijnen voor de verschillende stadia van de technische en juridische uitvoering van controles. Voor elke entiteit is deze interfederale stuurgroep de referentie qua middelen voor de methodologie en gestandaardiseerde documenten die gebruikt worden voor alle controles waarop dit rapport betrekking heeft.
Het is binnen dit kader dat de FOD BOSA de instrumenten, de controlemethodologieën en de passende procedures heeft geïmplementeerd voor de naleving van bepalingen zoals de mogelijkheid om een bemiddelaar in te schakelen en om een doeltreffend beheer te verzekeren van ontvangen kennisgevingen of verzoeken, zoals voorzien door de Europese richtlijn inzake de toegankelijkheid van websites en mobiele applicaties van overheidsinstanties.
Ook hebben we de nodige maatregelen genomen om de toegankelijkheidsvereisten onder de aandacht te brengen bij gebruikers en beheerders van websites en mobiele applicaties en vanaf 2022 met de mogelijkheid om feedback te geven bij niet-naleving van de vereisten van de richtlijn.
In navolging van de Europese richtlijn coördineerde de federale staat daarom de fasen van het controleproces door zijn controlemethoden, geautomatiseerde tools en rapportsjablonen te publiceren.
De nalevingscontroleactiviteiten van de websites en mobiele applicaties van overheidsinstanties met toegankelijkheidsvereisten en -normen worden op twee verschillende manieren uitgevoerd, op basis van zowel vereenvoudigde als diepgaande controles.
2.1 Het juridisch kader van de omzetting
De Europese richtlijn die op 22 december 2016 in werking trad, werd binnen de verschillende deelstaten omgezet:
- Federale staat: Wet van 19 juli 2018 inzake toegankelijkheid van de websites en mobiele applicaties van overheidsinstanties.
- Vlaanderen: Bestuursdecreet van 7 december 2018
- Waals gewest: Decreet van 2 mei 2019 betreffende de toegankelijkheid van de websites en mobiele applicaties van overheidsinstanties
- Brussels Hoofdstedelijk Gewest: ordonnantie van 4 oktober 2018 inzake de toegankelijkheid van de websites en mobiele applicaties van de gewestelijke overheidsinstanties en de gemeenten
- Fédération Wallonie-Bruxelles: Decreet van 3 mei 2019 betreffende de toegankelijkheid van de websites en mobiele applicaties van overheidsinstanties
- Commission communautaire française (COCOF): Decreet van 9 mei 2019 houdende de toegankelijkheid van websites en mobiele applicaties van de openbare instellingen van de Franse Gemeenschapscommissie
- Duitstalige gemeenschap: Decreet van 15 oktober 2018 betreffende de niet-openbare en openbare elektronische communicatie van de overheden van het Duitse taalgebied
2.1.1 De controleorganen
Naast de federale staat die de controles coördineert en rapporteert aan de Europese autoriteiten, hebben de verschillende gefedereerde entiteiten voor hun bevoegdheidsniveau bevoegde controleorganen gedefinieerd. Deze organisaties streven ernaar om periodiek te controleren of hun websites en mobiele applicaties voldoen aan de door de FOD BOSA vastgelegde toegankelijkheidseisen en -normen.
- Federaal: De federale overheidsdienst bevoegd voor Digitale Agenda, FOD BOSA
- Vlaamse overheid: Agentschap Overheidspersoneel, Dienst Diversiteitsbeleid
- Fédération Wallonie-Bruxelles : ETNIC
- Brussels Hoofdstedelijk gewest : te bepalen
- Waals gewest : Agence du Numérique
- Ministerie van de Duitstalige Gemeenschap : Ministerium der Deutschsprachigen Gemeinschaft
2.2 Conformiteitskader
Wat de conformiteitscontroles betreft heeft elk controleorgaan deze binnen zijn eigen bevoegdheden uitgevoerd, op basis van de BOSA-methodologie. Alle gegevens werden gecentraliseerd en geconsolideerd door de FOD BOSA om de stand van zaken van de digitale toegankelijkheid in België, zoals beschreven in dit rapport, vast te stellen.
Ten aanzien van de Europese richtlijn heeft de Belgische staat zich gepositioneerd door enkele aanvullende begrippen te kwalificeren. Deze aanvullende maatregelen zijn per entiteit overeengekomen en hebben betrekking op:
2.2.1 Het totale aantal sites opgenomen in de jaarlijkse steekproef die door de richtlijn wordt beschreven
2.1.1. Het aantal websites en mobiele applicaties waarop in elke toezichtsperiode toezicht moet worden gehouden, wordt berekend op basis van het bevolkingsaantal van de lidstaat.
2.1.2. In de eerste en tweede toezichtsperiode hebben steekproeven voor vereenvoudigd toezicht op websites een minimale omvang van twee websites per 100 000 inwoners, plus 75 websites.
2.1.3. In de daaropvolgende toezichtsperiodes hebben steekproeven voor vereenvoudigd toezicht op websites een minimale omvang van drie websites per 100 000 inwoners, plus 75 websites.
2.1.4. Steekproeven voor diepgaand toezicht op websites hebben een omvang van ten minste 5 % van de in punt 2.1.2 vastgestelde minimale steekproefomvang voor vereenvoudigd toezicht, plus 10 websites.
2.1.5. Steekproeven voor diepgaand toezicht op mobiele applicaties hebben een minimale omvang van één mobiele applicatie per 1 000 000 inwoners, plus zes mobiele applicaties.
2.1.6. Indien het aantal websites in een lidstaat kleiner is dan het aantal websites waarop moet worden toegezien, houdt de lidstaat toezicht op ten minste 75 % van alle websites.
2.1.7. Indien het aantal mobiele applicaties in een lidstaat kleiner is dan het aantal mobiele applicaties waarop toezicht moet worden gehouden, houdt de lidstaat toezicht op ten minste 50 % van alle mobiele applicaties.
Aanvullingen overeengekomen binnen de Belgische staat : er is gekozen voor het bepalen van de omvang van de in aanmerking genomen steekproef voor de eerste toezichtsperiode op drie websites per 100.000 inwoners. De details van deze steekproef worden beschreven in hoofdstuk 3.1.3 van dit document.
2.2.2 De categorieën
2.2.1. Bij de samenstelling van de steekproef voor websites wordt een diverse, representatieve en geografisch evenwichtige verdeling nagestreefd.
2.2.2. De steekproef omvat websites van de verschillende bestuurlijke niveaus in de lidstaten. Uitgaande van de nomenclatuur van territoriale eenheden voor de statistiek (NUTS) en de lokale bestuurlijke eenheden (LBE's) in de NUTS omvat de steekproef de volgende websites, voor zover deze bestaan:
a) nationale websites;
b) regionale websites (NUTS 1, NUTS 2, NUTS 3);
c) lokale websites (LBE 1, LBE 2);
d) websites van publiekrechtelijke lichamen die niet behoren tot de categorieën a) tot en met c).
2.2.3. De steekproef omvat websites die een zo goed mogelijke weergave zijn van de diversiteit aan diensten die door overheidsinstanties worden aangeboden, met name: sociale bescherming, gezondheidszorg, vervoer, onderwijs, werkgelegenheid en belastingen, milieubescherming, recreatie en cultuur, huisvesting en gemeenschapsvoorzieningen, en openbare orde en veiligheid.
2.2.4.De lidstaten raadplegen de belanghebbenden, in het bijzonder organisaties die mensen met een handicap vertegenwoordigen, over de samenstelling van de steekproef van de websites waarop toezicht moet worden gehouden en houden terdege rekening met het advies van de belanghebbenden ten aanzien van specifieke websites waarop toezicht moet worden gehouden.
Aanvullingen overeengekomen binnen de Belgische staat : de door de richtlijn opgesomde categorieën zijn gewijzigd. De praktijk op het terrein van bepaalde entiteiten vereiste dat dit werd aangepast. Sommige van de gecontroleerde websites zijn toegewezen aan meerdere categorieën. In punt 3.1.3 vindt u de details van deze aanpassingen van de behoeften aan de praktijk.
2.2.3 De beschrijving van de conformiteitsniveaus
Artikel 7 - Informatie over de resultaten van het toezicht
Indien tekortkomingen zijn vastgesteld, zorgen de lidstaten ervoor dat de overheidsinstanties binnen een redelijke termijn en in een formaat dat die instanties helpt de tekortkomingen te verhelpen, gegevens en informatie krijgen over de tekortkomingen van hun respectieve websites en mobiele applicaties, wat de naleving van de toegankelijkheidseisen betreft.
Artikel 8 paragraaf 3 punt (d) van de RICHTLIJN (EU) 2016/2102
Artikel 8 - Toezicht en rapportage
3. De in lid 2 bedoelde toezichtsmethodiek kan rekening houden met de analyse van deskundigen, en omvat:
d) de beschrijving van de wijze waarop de naleving of niet-naleving van de in artikel 4 omschreven toegankelijkheidseisen op afdoende wijze kan worden aangetoond, met waar passend rechtstreekse verwijzingen naar de desbetreffende beschrijvingen in de geharmoniseerde norm of, bij ontstentenis daarvan, in de in artikel 6, lid 2, bedoelde technische specificaties, of in de in artikel 6, lid 3, bedoelde Europese norm;
Aanvullingen overeengekomen binnen de Belgische staat : 3 conformiteitsniveaus: niet conform, gedeeltelijk conform en volledig conform
- Niet conform betekent dat de website/applicatie geen toegankelijkheidsverklaring of een niet-conforme toegankelijkheidsverklaring bevat en/of dat de website voor meer dan 50% toegankelijkheidsfouten bevat.
- Gedeeltelijk conform betekent dat de website/applicatie een toegankelijkheidsverklaring bevat en minder dan 50% geïdentificeerde toegankelijkheidsfouten.
Dit is het maximale conformiteitsniveau dat behaald kan worden op basis van een vereenvoudigde controle. - Volledig conform: dit niveau kan enkel behaald worden door midden van een diepgaande controle van de website/applicatie en een conformiteit aan de WCAG 2.1 AA normen.
Deze conformiteitsniveaus worden nog verder uitgewerkt om in de toekomst een verfijndere analyse te kunnen maken van de evolutie in toegankelijkheid van de websites.
2.2.4 De verzending van de controleverslagen aan de website-beheerders
Om de goede ontvangst van de controleverslagen te verzekeren, heeft de FOD BOSA de contacten van de website-beheerders in kaart gebracht. Elk verslag werd afzonderlijk bezorgd, in het Nederlands en het Frans. Deze verzending was zowel een aanleiding tot sensibilisering als een startpunt voor het verbeteren van de toegankelijkheid van de site als een ondersteuning voor het conform stellen in meerdere stappen.
2.3 Tools gebouwd door BOSA
Om de toegankelijkheid van publieke websites te ondersteunen heeft FOD BOSA tools ontworpen en ontwikkeld. De meeste hiervan zijn openbaar en bedoeld voor gebruik door overheidsinstanties. Burgers kunnen ook gebruik maken van een tool die voor iedereen wordt ingezet; "BOSA Accessibility Check".
Deze tools blijven evolueren in functie van hun gebruik. Hun realisatie blijft een voortdurend proces.
Hier is de lijst met huidige tools die beschikbaar zijn gesteld door FOD BOSA (update december 2021).
BOSA Accessibility Check voor iedereen die een pagina op een site moet beheren. Dit is een softwaretool die in de bladwijzerbalk van de webbrowser kan worden geïnstalleerd. Op basis van een reeks tests kan de gebruiker een rapport maken over de toegankelijkheid van de webpagina waarop ze zich bevinden. De tool werkt op alle pagina's, ook die achter een login of in een webontwikkelomgeving. Een site in ontwikkeling kan worden gescand met BOSA Accessibility Check, wat een voordeel is bij het evalueren van de digitale toegankelijkheid voordat een site wordt gelanceerd. Deze tool is open source.
BOSA Accessibility Check Server is een online versie van de tool Accessibility Checker waarmee u de toegankelijkheid van een hele website kunt rapporteren. Net als een zoekmachine haalt de server alle pagina's (of een instelbaar deel) van de site op en voert op elke pagina een reeks tests uit. Deze tool is open source.
Scan.accessibility.belgium.be is een online platform waarmee Belgische controle-entiteiten vereenvoudigde controles kunnen uitvoeren en de daaruit voortvloeiende controleverslagen kunnen delen. De controlemethodologie is gebaseerd op de hierboven vermelde motor van de "BOSA Accessibility Check Server". Met de nieuwste versie kan elke entiteit volledig onafhankelijk zijn in de doorstroming en het tempo van hun invoering, scans en controles. Het resultaat van de gecontroleerde criteria, zowel automatisch als handmatig, genereert een verslag. Dit verslag wordt naar de beheerders van sites en mobiele applicaties gestuurd. Uit deze tool halen we de statistieken over de toestand van de digitale toegankelijkheid in België. Op middellange termijn ontwikkelen we voort op de mogelijkheden tot centralisatie en specificeren we de criteria-analysematrices.
Assistent voor het opstellen van een toegankelijkheidsverklaring. De Europese Commissie heeft door middel van een uitvoeringsbesluit een model van toegankelijkheidsverklaring voorgesteld waarbij bepaalde informatie in de verklaring dient aanwezig te zijn. Om overheidsinstanties te helpen bij het opstellen van hun toegankelijkheidsverklaring in overeenstemming met de Europese richtlijn inzake webtoegankelijkheid, heeft BOSA een assistent ontwikkeld die hen stap voor stap door alle noodzakelijke elementen leidt.
Aan het einde van deze assistent worden de ingevoerde gegevens verwerkt tot een herbruikbare HTML-pagina die in de meeste gevallen eenvoudig kan worden gekopieerd naar het contentmanagementsysteem van de site waarop deze van toepassing is.
Ondersteuning bij het creëren van toegankelijke content: de FOD BOSA heeft zich ingespannen om educatieve fiches rond digitale toegankelijkheid in eenvoudige taal te ontwikkelen. In de vorm van "do's and don'ts" zijn deze geïllustreerde fiches bedoeld voor onder andere ontwikkelaars en verspreid via onze sociale netwerken. De productie van technische en didactische fiches bedoeld voor redacteuren, hoewel deze soms reeds bestaan bij bepaalde bedrijven die experts zijn in digitale toegankelijkheid, stelt ons in staat om dicht bij de realiteit van onze partners te blijven staan.
Openbare aanbesteding: de FOD BOSA biedt een aankoopcentrale aan die 3 componenten omvat, namelijk (1) opleiding en toegankelijkheidscontroles, (2) advies over digitale toegankelijkheid en (3) technische bijstand voor het creëren van toegankelijke inhoud. Deze missies beschreven in het bestek beantwoorden aan de behoeften op het terrein, zowel technisch als wettelijk. Een platform verzamelt bestellingen via een webformulier. Door een beroep te doen op deze markt worden teams van publieke websites en applicaties bediend, ondersteund, geadviseerd en getraind. Video's, documenten, ontwikkelingsstappen, validaties van voorontwerpen van openbare diensten en informatie worden mogelijk gemaakt voor digitale toegankelijkheid.
Al deze tools zijn raadpleegbaar op onze website: https://accessibility.belgium.be/nl/onze-tools
In de toekomst is de FOD BOSA van plan om haar tools voort te ontwikkelen, met name in de richting van een "webregistry"-tool om een inventaris op te maken van overheidswebsites. Dit register identificeert de organisaties en beheerders van elke website, evenals informatie over de huidige staat van toegankelijkheid van de site door de centralisatie van toegankelijkheidsverklaringen. Dit platform zal openbaar zijn.
In punt 3.3.4 vindt u aanvullende technische details met betrekking tot de controles en tests van de hierboven gepresenteerde tools.
3. Beschrijving van de controle-activiteiten
Om de verwezenlijkingen van de FOD BOSA in antwoord op de vereisten van de richtlijn te specificeren werken we drie aspecten van de implementatie van de controles uit. Namelijk: het beheer van termijnen (3.1.1), de betrokkenheid van controleorganen (3.1.2) en de consolidering van de steekproeftrekking van de te controleren websites (3.1.3).
3.1 Algemene informatie
De sites werden gecontroleerd rekening houdend met perioden, competenties en specifieke vertegenwoordiging. Hieronder vindt u de uitsplitsing in tijd, werklast per entiteit en steekproefsamenstelling.
3.1.1 Data en controleperiodes
Deze eerste controlefase strekt zich uit over een periode van 15 maanden van: 23/09/2020 tot 23/12/2021. Tijdens deze periode werden vereenvoudigde en diepgaande controles uitgevoerd op websites en mobiele applicaties van overheidsdiensten en informatie.
De volgende en tweede fase is gepland voor de jaarperiode van 01/01/2022 tot 31/12/2022.
3.1.2 Organen verantwoordelijk voor de controle
De Federale Overheidsdienst BOSA werd door het Koninklijk Besluit van 5 september 2019 aangewezen als het orgaan voor het controleren van de toegankelijkheid van websites en mobiele applicaties van overheidsinstanties, en het bepalen van de controlemethode zoals voorzien door de Europese Richtlijn (EU) 2016/ 2102.
België, georganiseerd in federale, gemeenschaps- en regionale overheidsbevoegdheden, heeft de richtlijn met betrekking tot controleorganen als volgt omgezet:
- Federaal : FOD Beleid en Ondersteuning (BOSA)
- Waals gewest : Agence du Numérique (ADN)
- Vlaams Gewest : Agentschap Overheidspersoneel, Dienst Diversiteitsbeleid
- Brussels Gewest : Te bepalen
- Vlaamse Gemeenschap : Agentschap Overheidspersoneel, Dienst Diversiteitsbeleid
- Duitstalige Gemeenschap: Ministerium der Deutschsprachigen Gemeinschaft
- Franstalige Gemeenschap : l'Entreprise des Technologies Numériques de l'Information et de la Communication (ETNIC)
In België komen de controles die door de gewesten en gemeenschappen worden uitgevoerd overeen met de categorieën gedefinieerd door Europa NUTS 1, NUTS 2 en UAL 1
3.1.3 Beschrijving van de representativiteit en verdeling van de steekproef
De Belgische bevolking op 1 januari 2019 telde 11.431.406 inwoners. In 2020 nam de Belgische bevolking toe met 28.597 inwoners. Op 1 januari 2021 telde de wettelijke Belgische bevolking 11.521.238 inwoners (bron: https://statbel.fgov.be/).
Om de door de richtlijn overeengekomen steekproef te verdelen, werd een evenwichtige verdeling over de verschillende bevoegdheidsniveaus opgesteld (1/3 gewesten, 1/3 gemeenschappen, 1/3 federaal) en vervolgens werd, per bevoegdheidssniveau, een verdeelsleutel per entiteit overeengekomen.
Aantal websites - periode 1 (2020-2021)
Type websites | Vereenvoudigde controle | Diepgaande controle |
---|---|---|
Federaal | 101 | 8,3 |
Gewesten | 101 | 8,3 |
Gemeenschappen | 101 | 8,3 |
Totaal | 303 | 25 |
Aantal websites - periode 2 (2022)
Type websites | Vereenvoudigde controle | Diepgaande controle |
---|---|---|
Federaal | 101 | 8,3 |
Gewesten | 101 | 8,3 |
Gemeenschappen | 101 | 8,3 |
Totaal | 303 | 25 |
Aantal websites - periode 3 (2023)
Type websites | Vereenvoudigde controle | Diepgaande Controle |
---|---|---|
Federaal | 139 | 10,3 |
Gewesten | 139 | 10,3 |
Gemeenschappen | 139 | 10,3 |
Totaal | 417 | 31 |
Op Europees niveau wordt de verspreiding van de steekproef van sites gepresenteerd volgens de volgende norm: "De steekproef omvat websites die een zo goed mogelijke weergave zijn van de diversiteit aan diensten die door overheidsinstanties worden aangeboden, met name: sociale bescherming, gezondheidszorg, vervoer, onderwijs, werkgelegenheid en belastingen, milieubescherming, recreatie en cultuur, huisvesting en gemeenschapsvoorzieningen, en openbare orde en veiligheid." Zoals bepaald in punt "2.2 Conformiteitskader" van dit verslag, heeft er in België een wijziging in de categorieën plaatsgevonden tijdens de controleperiode.
In 2020 waren de 18 categorieën gedefinieerd voor controles met betrekking tot:
- WERKGELEGENHEID
- ENERGIE
- ONDERWIJS
- FINANCIEN & BELASTINGEN
- OVERHEID
- INFORMATIE & PERS
- JUSTITIE
- HUISVESTING & GEMEENSCHAPSVOORZIENINGEN
- VRIJE TIJD & CULTUUR
- ORDE & VEILIGHEID
- BEVOLKING
- GEZONDHEID
- WETENSCHAP & ONDERZOEK
- DIENST BELEID & ONDERSTEUNING
- SOCIAAL
- DIGITALE TECHNOLOGIE & TELECOMMUNICATIE
- GRONDGEBIED & MILIEU
- TRANSPORT
In 2021 hebben we een aanpassing doorgevoerd waardoor de entiteiten precies de categorieën konden vinden die de behoeften van elke persoon vertegenwoordigen. Duplicaten worden vermeden en de categorieën, hoewel beperkt, maken het mogelijk om, indien relevant, dezelfde website in meerdere categorieën in te delen.
In 2021 hadden de categorieën die zijn gedefinieerd voor de vereenvoudigde controles betrekking op:
- BESTUUR & ADMINISTRATIE
- ONDERWIJS
- NUTSVOORZIENINGEN
- JUSTITIE
- WERK & BELASTINGEN
- BESCHERMING VAN HET MILIEU
- HUISVESTING & GEMEENSCHAPSVOORZIENINGEN
- VRIJE TIJD & CULTUUR
- OPENBARE ORDE & VEILIGHEID
- SOCIALE WELZIJN
- GEZONDHEID
- TRANSPORT
3.2 Samenstelling van de steekproef
Voor deze eerste monitoringsperiode van 15 maanden is de samenstelling van de steekproef in twee fasen opgesplitst. Een eerste lijst werd opgesteld in 2020 en een tweede in 2021. Dit is een keuze die specifiek is aan de positionering van België. De eerste fase maakte het mogelijk om de controles te verfijnen en het geautomatiseerde deel van de controletools te perfectioneren.
Om een steekproef voor 2021 te ontwikkelen die zo goed mogelijk de prioritaire sites bestrijkt, heeft BOSA de lijst ingediend bij het Belgian Disability Forum. Als veldpartner-expert in de vertegenwoordiging van mensen met een handicap heeft het BDF het mogelijk gemaakt om het aantal geselecteerde websites voor controle te verruimen.
Deze samenwerking resulteerde in een steekproef die het minimum vereist door de EU-richtlijn overschrijdt. De twee voorbeeldlijsten uit bijlage 1 vormen de volledige inventaris van dit eerste verslag voor België.
De criteria voor het samenstellen van deze voorbeeldlijsten zijn als volgt:
- de verschillende bevoegdheidsgebieden van de federale sector bestrijken,
- voldoen aan grotere behoeften op het gebied van toegankelijkheid
- 50% van de nieuwe sites en 50% van de sites die al zijn gecontroleerd opnemen om hen op de hoogte te stellen van wijzigingen in hun toegankelijkheid.
- prioriteit te geven aan websites die speciaal gericht zijn op mensen met een handicap.
3.2.1 Totaal aantal websites en mobiele toepassingen in de steekproef
Hierbij het detail van het totaal van de websites voor de initiële rapportageperiode zoals gedefinieerd in artikel 3 van Uitvoeringsbesluit (EU) 2018/1524 van de Commissie van 11 oktober 2018 tot vaststelling van een toezichtsmethodiek en de procedures voor het opstellen van door de lidstaten te verstrekken rapporten in overeenstemming met Richtlijn (EU) 2016/2102 van het Europees Parlement en de Raad betreffende de toegankelijkheid van websites en mobiele applicaties van overheidsinstanties:
In totaal zijn 717 sites gecontroleerd volgens de vereenvoudigde methode, 31 sites zijn gecontroleerd volgens de diepgaande methode.
Om een grotere impact te hebben, hebben we ervoor gekozen om het minimumaantal sites dat vereist is door de regels die de steekproef voor de Belgische Staat definiëren, ruimschoots te overschrijden.
FOD BOSA selecteerde aanvankelijk 145 websites voor de controleperiode van 2020. Vervolgens controleerden alle Belgische entiteiten voor de controleperiode van 2021 572 websites. Van deze werden 572 websites geïnspecteerd volgens de vereenvoudigde methode, waaronder 50% van de steekproef die in 2020 is geïnspecteerd.
3.2.2 Aantal sites gecontroleerd door middel van de vereenvoudigde toegankelijkheidscontrole
Om een gemeenschappelijke en geharmoniseerde methodologie op de verschillende niveaus van gewestelijke en gemeenschapsmacht te definiëren en te kalibreren, werden op de BOSA-methodologie in 2020 145 vereenvoudigde controles uitgevoerd op federaal niveau.
Vervolgens werden in 2021 572 sites gecontroleerd volgens de vereenvoudigde methode in België, verdeeld over de verschillende bestuursniveaus.
De gedetailleerde lijsten van deze verschillende sites zijn te vinden in BIJLAGE 1 van dit rapport.
Samengevat komt het totaal aantal uitgevoerde controles volgens de vereenvoudigde controlemethode voor deze eerste periode (2020-2021) op 717.
3.2.3 Aantal websites en mobiele toepassingen gecontroleerd door middel van de diepgaande toegankelijkheidscontrole
Momenteel zijn er nog geen controles kunnen uitgevoerd worden op mobiele apps. Omwille organisatorische en administratieve beperkingen in verband met de gunning van overheidsopdrachten, zijn deze gepland voor begin 2022.
Het aantal websites gecontroleerd volgens de voor België gedefinieerde diepgaande controlemethodologie is 31 verdeeld over de verschillende bevoegdheidsniveaus. Dit is de lijst:
Legende van uitgevoerde controles per bevoegdheidssniveau (cfr. kolom "controles uitgevoerd door"):
- FED : Federaal
- FWB : Fédération Wallonie-Bruxelles
- RBC : Brussels Hoogdstedelijk Gewest
- RW : Waals Gewest
- VO : Vlaams Overheid
Websites | Jaar van controle | Controles uitgevoerd door |
---|---|---|
Arrestendatabank | 2021 | VO |
Belgian Debt Agency | 2020 | FED |
Belgium.be | 2020 | FED |
BizTax | 2021 | FED |
gemeente Aartselaar | 2020 | VO |
gemeente Hamme | 2020 | VO |
gemeente Heist-op-den-Berg | 2020 | VO |
gemeente Kortenberg | 2020 | VO |
gemeente Moorslede | 2020 | VO |
stad Ninove | 2020 | VO |
gemeente Sint Gillis Waas | 2020 | VO |
stad Turnhout | 2020 | VO |
stad Wetteren | 2020 | VO |
Departement Cultuur, Jeugd en Media | 2021 | VO |
Fin Shop | 2021 | FED |
Finimmoweb | 2021 | FED |
Fonds du logement Bruxelles- Woningfonds Brussel | 2021 | RBC |
Garantiefonds en beschermingsfonds | 2021 | FED |
High Council of Finance | 2021 | FED |
Jobs NMBS | 2021 | FED |
De TEC | 2021 | RW |
Lokaal Bestuur Vlaanderen | 2021 | VO |
Lowiz | 2021 | VO |
Middelheimmuseum | 2021 | VO |
NMBS - SNCB | 2021 | FED |
Onroerend erfgoed | 2021 | VO |
Raad van de Vlaamse Gemeenschapscommissie | 2021 | VO |
Ruling | 2020 | FED |
Stedenbeleid Vlaanderen | 2021 | VO |
Geregistreerd Kassasysteem | 2021 | FED |
Tax shift | 2021 | FED |
3.2.4 Aantal websites gecontroleerd in elke categorie
Categorisatie 2020 – Vereenvoudigde controles
Categorie | Aantal Websites |
---|---|
Werkgelegenheid | 11 |
Energie | 3 |
Onderwijs | 3 |
Financien & Belastingen | 10 |
Informatie & Pers | 14 |
Justitie | 7 |
Huisvesting & Gemeenschapsvoorzieningen | 5 |
Vrije tijd & Cultuur | 2 |
Orde & Veiligheid | 6 |
Bevolking | 18 |
Gezondheid | 5 |
Wetenschap & Onderzoek | 11 |
Dienst Beleid & Ondersteuning | 6 |
Sociaal | 15 |
Digitale Technologie & Telecommunicatie | 12 |
Grondgebied & Milieu | 3 |
Transport | 2 |
Totaal | 133 |
Categorisatie 2021 – Vereenvoudigde controles
Categorie | Aantal websites 2020 | Aantal websites 2021 |
---|---|---|
Bestuur & Administratie | 36 | 31 |
Onderwijs | 3 | 87 |
Nutsvoorzieningen | 3 | 4 |
Justitie | 5 | 10 |
Werk & Belastingen | 21 | 51 |
Bescherming van het milieu | 8 | 45 |
Huisvesting & Gemeenschapsvoorzieningen | 2 | 91 |
Vrije tijd & Cultuur | 6 | 103 |
Openbare orde & Veiligheid | 18 | 50 |
Sociaal welzijn | 17 | 147 |
Gezondheid | 11 | 23 |
Transport | 2 | 36 |
Totaal | 132 | 678 |
Ter herinnering: de praktijk van bepaalde entiteiten vereiste aanpassingen aan de categorieën. Dit verklaart waarom dezelfde site in verschillende categorieën kan worden ingedeeld.
3.2.5 Verdeling van de steekproef van gecontroleerde websites
Elke entiteit controleerde een aantal sites.
In 2020 :
Entiteit | Gecontroleerde websites |
---|---|
FOD BOSA - Federaal | 145 |
In 2021 :
Entiteit | Gecontroleerde websites |
---|---|
FOD BOSA - Federaal | 158 |
COCOF – Franstalige Gemeenschapscommissie | 20 |
ETNIC – Fédération Wallonie Bruxelles | 56 |
Agentschap overheidspersoneel, Dienst Diversiteitsbeleid – Vlaanderen | 295 |
Ministerium der Deutschsprachigen Gemeinschaft | 1 |
Agence du numérique – Waals Gewest | 42 |
Totaal | 572 |
Vergelijking met de verplichtingen tov. de EU voor de periode 2020-2021:
De controles van de Vlaamse Overheid zijn als volgt verdeeld: 50% voor het Vlaams Gewest en 50% voor de Vlaamse gemeenschap. De twee vormen één entiteit.
Zoals te zien is, werd voor de vereenvoudigde controles de minimumverplichting van 303 controles aanzienlijk overschreden: met 303 controles op federaal niveau, 189 gewestelijke controles en 224 gemeenschapscontroles, voor een totaal van 717 controles.
Voor diepgaande controles werd de minimumvereiste van 25 controles overschreden, met 12 federale controles, 9 gewestelijke controles en 10 gemeenschapscontroles, voor een totaal van 31 controles.
3.2.6 Aantal websites en mobiele toepassingen gecontroleerd tijdens de controleperiode
Soort controle | Aantal controles |
---|---|
Vereenvoudigde controles van websites | 717 |
Diepgaande controles van websites | 31 |
Diepgaande controles van mobiele applicaties | 0 |
3.3 Overeenkomst met normen, technische specificaties en tools die werden gebruikt voor de controle
De FOD BOSA voerde vereenvoudigde controles uit door een grotendeels geautomatiseerde en deels handmatige methode toe te passen. Het geautomatiseerde gedeelte vond plaats met de hiervoor door BOSA ontwikkelde tool Accessibility Checker. Het controleerde zowel de hoofdpagina als twee diepere niveaus van de gecontroleerde website, evenals een handmatige verificatie van bepaalde elementen.
Conform artikel 3 van het KB van 03 set. 2018 publiceerde de federale staat de WCAG 2.1 A- en AA-criteria op zijn website: https://accessibility.belgium.be/nl/criteria (Web Content Accessibility Guidelines).
De overeenkomst tussen de controle en de criteria gebeurde door selectie van de voornaamste remmen die een zo breed mogelijk gebruikersprofiel dekken, zoals hieronder beschreven in punt 3.3.1.
3.3.1 Criteria geselecteerd voor vereenvoudigde controles
- 1.1.1 Niet-textuele content
- 1.3.1 Info en relaties
- 1.3.5 Identificeer het doel van de invoer
- 1.4.3 Contrast (minimum)
- 2.1.1 Toetsenbord
- 2.2.2 Pauzeren, stoppen, verbergen
- 2.4.1 Blokken omzeilen
- 2.4.2 Paginatitel
- 2.4.7 Focus zichtbaar
- 3.1.1 Taal van de pagina
- 3.1.2 Taal van de onderdelen
- 3.2.2 Bij input
- 4.1.1 Parsen
- 4.1.2 Naam, rol, waarde
Opmerking: al deze criteria worden geautomatiseerd getest op meerdere pagina's, behalve 2.1.1 en 2.4.7 waarvoor de test handmatig is en alleen op de startpagina van elke site wordt uitgevoerd.
3.3.2 Criteria geselecteerd voor diepgaande controles
Bij de grondige controle wordt rekening gehouden met alle criteria van norm EN 301 549 V2.1.2 (2018-08).
Methodologiën
In overeenstemming met de richtlijn is de publicatie van de vereenvoudigde en diepgaande methoden die voor de controles worden gebruikt, openbaar en gepubliceerd.
Vereenvoudigde methodologie voor de websites:
Diepgaande methodologie voor de websites:
De diepgaande methodologie voor mobiele applicaties wordt in 2022 gepubliceerd.
Sjabloon voor toegankelijkheidsverklaring:
Het sjabloon voor de toegankelijkheidsverklaring wordt aangeboden en is beschikbaar op de site met behulp van onze assistentietool voor het produceren van genoemd document. De gebruiksaanwijzing is vereenvoudigd en geautomatiseerd, zodat redacteurs in enkele stappen de toegankelijkheidsverklaring voor de site kunnen genereren. Hier is de link naar de openbare assistent: https://accessibility.belgium.be/nl/invulassistent-toegankelijkheidsverklaring
Verslag
In de eerste versie van de tool werden de resultaten van deze controle handmatig gerapporteerd in een inspectierapport. De tool Accessibility Checker analyseert de opgevraagde pagina's met behulp van de filters "warning", "notices" en "errors". Na het scannen van de site op dit vereenvoudigde controleniveau, werd een Json-bestand gegenereerd. Dit Json-bestand bevatte de resultaten van deze controle. Het is geëxporteerd en weer geïmporteerd in de tool om voort te gaan of om de details van de controle te bekijken.
In de tweede versie is het rapport een rechtstreeks bereikbare URL.
Dit rapport wordt in twee delen onderverdeeld. Het eerste deel van de handmatige controle betreft de toegankelijkheidsverklaring, deze controleert of die aanwezig is en via 13 aandachtspunten of alle benodigde informatie daarin staat.
Het tweede deel van het rapport gaat over de geautomatiseerde controle door de tool Accessibility Checker en gaat over de toegankelijkheidscriteria waarneembaar, bruikbaar, begrijpelijk en robuust.
Dit rapport beschrijft de door de controle vastgestelde fouten. Deze fouten worden vermeld per criterium (WCAG 2.1 AA) en door het aantal pagina's waarop deze terugkerende fouten voorkomen.
Lijsten
Er zijn ook lijsten gepubliceerd van federale openbare sites die zijn gecontroleerd (publicatie van controles is lopende voor sommige gefedereerde entiteiten)
- 2020 : https://accessibility.belgium.be/nl/nieuws/publicatie-van-de-toegankelijkheidsaudits-voor-2020
- 2021 : https://accessibility.belgium.be/nl/nieuws/publicatie-van-de-toegankelijkheidsaudits-voor-2021
3.3.3 Lijsten van overeenkomst waaruit blijkt hoe de controlemethoden en in het bijzonder de gebruikte tests het mogelijk maken om de naleving van de eisen van de normen en specificaties als bedoeld in artikel 6 van Richtlijn (EU) 2016/2102 te verifiëren
- Zicht: gebruik bij afwezigheid van gezichtsvermogen; bij beperkt zicht, bij afwezigheid van kleurwaarneming.
- Gehoor: gebruik bij afwezigheid van gehoor, bij beperkt gehoor.
- Stem: gebruik bij afwezigheid van spraakmogelijkheden.
- Fysiek: gebruik bij beperkte manipulatiecapaciteit of kracht.
- Epilepsie: noodzaak om de triggers van lichtgevoelige aanvallen te minimaliseren
- Cognitief: gebruik bij beperkt cognitief vermogen
WAARNEEMBAAR:
- ondertiteling van video's
- eenvoudige lay-out
- webinhoud wordt beschikbaar gemaakt voor de verschillende zintuigen - zicht, gehoor en/of aanraking
BEDIENBAAR:
- voldoende vertraging zonder automatisch scrollen
- niet meer dan 3 flitsen (veroorzaakt aanvallen)
- gelabelde formulieren
BEGRIJPELIJK:
- talen gespecifieerd
- verduidelijking van afkortingen en jargon
- de informatie en het gebruik van de gebruikersinterface moeten begrijpelijk zijn
ROBUUST:
- site ontworpen om leesbaar te zijn in verschillende browsers
- compatibel met ondersteunende technologieën (schermlezer, spraaksynthese, spraakbesturing van uw computer, vergrootglas, aangepast brailletoetsenbord, ..)
3.3.4 Details van de tools, de uitgevoerde controles en het mogelijke gebruik van gebruikerstesten
Zoals uiteengezet in punt 2.3, werden specifieke verificatie-tools voor vereenvoudigde controles voorzien:
- Scan.accessibility.belgium.be: onze tools en methoden zijn in de loop van 2020 geëvolueerd. In 2021 hebben we een nieuwe versie van deze tool gemaakt. Voorheen waren de controlestappen grotendeels geautomatiseerd, maar de voorbereiding van het rapport en de toegang tot raadplegen gebeurden apart. In de huidige versie maken alle stappen tot aan de eindontvanger het mogelijk om de rapporten te centraliseren.
- Assistent voor het opstellen van een toegankelijkheidsverklaring
De tools die door de verschillende organisaties worden gebruikt voor diepgaande controles waren vooral de Chrome, Firefox, Safari en Edge-browsers.
Op gebruikersstesten kon nog geen beroep gedaan worden tijdens deze eerste controleperiode.
4. Resultaten van de controle
4.1 Gedetailleerde resultaten
4.1.1 Volledige beschrijving van de testresultaten inclusief meetgegevens
Het meest geschonden criterium op alle 2020-besturingselementen is 1.1.1 Niet-tekstuele inhoud: alle niet-tekstuele inhoud die aan de gebruiker wordt gepresenteerd, heeft een tekstueel equivalent dat een functie vervult: geef een linktitel op die de functie van de link beschrijft voor een ankerelement.
De meest voorkomende fouten zijn de volgende:
- Gebrek aan contrast in tekst en beeld 1.4.3. Contrast (Minimum)
- Fouten in de menustructuur (zoals gebrek aan logica in de titels en ondertitels, slecht ontworpen inhoudsopgaven, fouten in de in te vullen formulieren) 1.3.1. Info en relaties
- Gebrek aan beschrijving van afbeeldingen 1.1.1 Niet-tekstuele inhoud
- Gebrek aan beschrijving van formuliervelden, gebrek aan geïntegreerde beschrijving van webpagina's 4.1.2. Naam, rol, waarde
- Gebrek aan links om menu's te omzeilen en direct inhoud bij te voegen. 2.4.1. Blokken omzeilen
4.1.2 Kwantitatieve analyse van de resultaten van de uitgevoerde controles
2020 Vereenvoudigde controles
WCAG | Websites | Pagina's | Fouten |
---|---|---|---|
1.1.1 Niet-tekstuele content | 113 | 15309 | 67697 |
1.3.1 Info en relaties | 123 | 17957 | 64445 |
1.3.5 Identificeer het doel van de invoer | 0 | 0 | 0 |
1.4.3 Contrast (minimum) | 121 | 26953 | 327540 |
2.1.1 Toetsenbord | 1 | 1 | 1 |
2.2.1 Timing aanpasbaar | 1 | 4 | 4 |
2.2.2 Pauzeren, stoppen, verbergen | 0 | 0 | 0 |
2.4.1 Blokken omzeilen | 57 | 4429 | 6679 |
2.4.2 Paginatitel | 22 | 153 | 196 |
2.4.7 Focus zichtbaar | 2 | 2 | 55 |
3.1.1 Taal van de pagina | 49 | 1822 | 1822 |
3.1.2 Taal van de onderdelen | 2 | 1000 | 1001 |
3.2.2 Bij input | 35 | 3983 | 5432 |
4.1.1 Parsen | 82 | 6920 | 32928 |
4.1.2 Naam, rol, waarde | 125 | 23928 | 79703 |
Globale Statistieken van de vereenvoudigde controles 2020 | Cijfers |
---|---|
Totaal gescande websites | 145 |
Totaal gescande pagina's | 36946 |
Total gedetecteerde fouten | 587503 |
% websites met toegankelijkheidsverklaring | 7,6% |
% websites niet toegankelijk (>50% van de criteria geschonden) | 9,6% |
2021 – Vereenvoudigde controles
WCAG | Websites | Pagina's | Fouten |
---|---|---|---|
1.1.1 Niet-tekstuele content | 457 | 60395 | 292884 |
1.3.1 Info en relaties | 527 | 94885 | 361114 |
1.3.5 Identificeer het doel van de invoer | 9 | 168 | 1099 |
1.4.3 Contrast (minimum) | 511 | 121229 | 2571598 |
2.1.1 Toetsenbord | 101 | 101 | 101 |
2.2.1 Timing aanpasbaar | 2 | 5 | 5 |
2.2.2 Pauzeren, stoppen, verbergen | 0 | 0 | 0 |
2.4.1 Blokken omzeilen | 402 | 42895 | 92887 |
2.4.2 Paginatitel | 67 | 1602 | 1604 |
2.4.7 Focus zichtbaar | 117 | 117 | 117 |
3.1.1 Taal van de pagina | 151 | 12259 | 12259 |
3.1.2 Taal van de onderdelen | 23 | 162 | 545 |
3.2.2 Bij input | 178 | 17447 | 27331 |
4.1.1 Parsen | 352 | 44865 | 628387 |
4.1.2 Naam, rol, waarde | 436 | 75918 | 271253 |
Globale Statistieken van de vereenvoudigde controles 2021 | Cijfers |
---|---|
Totaal gescande websites | 572 |
Totaal gescande pagina's | 187008 |
Total gedetecteerde fouten | 4573138 |
% websites met toegankelijkheidsverklaring | 18,0% |
% websites niet toegankelijk (>50% van de criteria geschonden) | 45,6% |
2020-2021 Diepgaande controles
Globale Statistieken van de diepgaande controles 2021 | Cijfers |
---|---|
Gemiddeld aantal gefaalde criteria per site | 13 |
Kleinste aantal gefaalde criteria voor één site | 7 |
Grootst aantal gefaalde criteria voor één site | 24 |
4.1.3 Conclusies betreffende veel voorkomende of ernstige gevallen van niet-naleving van de vereisten die zijn vastgelegd in de normen en technische specificaties zoals bedoeld in artikel 6 van de richtlijn (EU) 2016/2102
De schatting van de aantallen "niet conform" vs. "gedeeltelijk conform" vs. "volledig conform" ligt niet voor de hand voor de periode 2020-2021, aangezien de controles gedurende de beide jaren niet zijn uitgevoerd op basis van een identieke methodologie.
De bevinding is echter dat er een zekere overeenkomst is tussen de vereenvoudigde en diepgaande controles met betrekking tot de meest overtreden criteria, de "TOP 5" komt grotendeels overeen, met uitzondering van criterium 2.1.1 Toetsenbord waar overtredingen worden geconstateerd bij 90% van diepgaande controles en bij minder dan 20% van de vereenvoudigde controles. (Maar deze test is bij deze laatste beperkt tot enkel de startpagina)
4.1.4 Wijziging tussen twee controleperiodes van de algemene toegankelijkheid van sites en mobiele applicaties die onder controle staan
Eerste controleperiode, dus geen vergelijkingsperiode.
5. Algemeen besluit
De implementatie van de Richtlijn Digitale Toegankelijkheid brengt de FOD BOSA ertoe om zowel nauwe samenwerkingen met de verschillende bevoegdheidsniveaus als geharmoniseerde en gestandaardiseerde tools te ontwikkelen. Om de digitale toegankelijkheid in de Belgische context met succes te verbeteren, is onze service immers voortdurend geëvolueerd, zodat we onze engagementen kunnen nakomen door middel van een ondersteuning op maat. Zowel de teams van beheerders van openbare websites en openbare mobiele applicaties als de eindgebruikers zijn een constant aandachtspunt geweest. Het doel: toegang tot informatie en openbare diensten voor iedereen, zonder discriminatie. Op basis van deze eerste controleperiode komen ons duidelijke bevindingen voor.
Allereerst een bewustmakingscomponent. Dit gebeurt in verschillende stappen van de toepassing van de richtlijn. Bewustmaking is belangrijk voor ons om er vooruitgang in te boeken. Een eerste contact met de beheerders van sites en mobiele applicaties is een stap die vaak zorgt voor bewustmaking. Dit eerste contact is het begin van een langdurige ondersteuning. Het verlicht angsten, wantrouwen en zorgen voor een optimale samenwerking achteraf.
Webinars, trainingen, stuurgroep- en congresinterventies spelen een belangrijke rol.
Op het einde van deze eerste periode stellen we een duidelijke stijging vast van de aanwezigheid van toegankelijkheidsverklaringen (van 7,6% aanwezigheid in 2020 naar 18% in 2021), correcties op de websites en een echte implementatie van verbeteringsplannen.
Bij overheidsopdrachten komen criteria voor digitale toegankelijkheid steeds vaker voor.
De vraag laat niet lang op zich wachten! Sterker nog, BOSA legde banden met de entiteiten en website-beheerders. Zo komen ook veel spontane verzoeken bij ons binnen. De grote belangstelling voor opleidingsaanvragen toont de hierboven beschreven bewustmaking aan. Of, als de kandidaten voor een opleiding al geïnformeerd zijn, de wens om zich verder om te scholen en steeds deskundiger te worden.
Naast vragen voor opleidingen komen vragen voor controles bij ons binnen, soms zelfs adviesvragen van organisaties of instellingen die niet onder de richtlijn vallen.
De vrijwilligerssector en private sectoren krijgen informatie en mobiliseren zich voor een betere toegankelijkheid van hun websites en online dienstverlening.
De verplichting om de toegankelijkheidsverklaring te hebben, zorgt ook een bewustmakingsproces in twee richtingen. Voor de sitebeheerders en voor de gebruikers zorgt dit voor mogelijkheden om een klacht in te dienen en dat deze wordt doorgegeven.
Door de richtlijn toe te passen, verandert de aanpak voor elke te bouwen website. Of het nu gaat om een site die moet worden geüpgraded of om sites die gepland zijn voor ontwikkeling. Van meet af aan wordt rekening gehouden met de toegankelijkheidscriteria.
Naast de bewustmakingscomponent blijft de communicatiecomponent een rode draad naar onze verschillende doelgroepen. Communicatie maakt het mogelijk om zowel juridisch als technisch te informeren. Dit gaat via onze verschillende bewustwordingskanalen die hierboven in deze conclusie zijn genoemd.
Indirect, door de tijd die wordt besteed aan de begeleiding en ontwikkeling van onze instrumenten en de samenwerking binnen BOSA, kan ons publiek de concepten in verband met digitale toegankelijkheid preciseren en onderscheiden: gebruiksvriendelijk, vereenvoudigd taalgebruik, inclusief schrijven, grafische creativiteit, definitie van prioritaire boodschappen, datacentralisatie, bescherming van de privacy.
Communicatie en het delen van onze ontwikkelde en geautomatiseerde tools binnen BOSA zijn een belangrijk startpunt om onze partners en doelgroepen te ondersteunen.
Elke steun, met name dankzij het persoonlijk toegestuurde controlerapport, blijft zowel openbare als individuele steun. In feite bieden we op maat gemaakte antwoorden voor degenen die verantwoordelijk zijn voor websites en applicaties die contact opnemen met onze diensten.
We verwachten meer op een individuele manier te kunnen reageren op de vereiste oplossingen voor de bijbehorende correcties op de fouten die door onze controles worden geïdentificeerd.
We merken op dat belangrijke fouten wijdverbreid zijn, zoals beschreven in punt 4.1.1.
In de toekomst zijn we van plan om de volgende projecten aan te pakken:
- De implementatie van een nieuwe analysematrix die een meer gedetailleerd overzicht geeft van het toegankelijkheidsniveau van elke website of applicatie, evenals een openbaar toegankelijkheidslabel,
- Grotere nauwkeurigheid in de controlerapporten om correctiemogelijkheden te bieden die eenvoudig en snel te implementeren zijn,
- Nauwere samenwerking met actoren in het veld zoals Cawab, Eqla, om samen vooruit te komen, zo dicht mogelijk bij de burger voor nog toegankelijkere openbare diensten,
- Ontwikkeling van partnerschappen met andere lidstaten (Nederland, Luxemburg, Frankrijk) om gemeenschappelijke benaderingen te ontwikkelen,
- Het opzetten van gestandaardiseerde trainingen rond toegankelijkheid gericht op contentmanagers en websitebouwers,
- Oprichting van een gecentraliseerd en gedeeld platform met alle toegankelijkheidsverklaringen,
- Een online formulier om een klacht over de digitale toegankelijkheid van een site of applicatie te melden,
- Ter beschikking stellen van onze controletools aan alle sitebeheerders.
Het proces is op gang gezet en blijft boeien.
BIJLAGE 1 : lijst van urls van vereenvoudigde controles uitgevoerd door de Belgische Staat (periode 2020/2021)
Websites 2020
- https://accessibility.belgium.be/
- http://b2c.selor.be/?ui_language=nl
- http://bdf.belgium.be/
- https://belnet.be/fr
- https://bosa.belgium.be/nl
- https://cardstop.be/
- https://climat.be/
- https://comitep.be/index.html
- http://conseil-etat.be
- https://crisiscentrum.be
- https://digitalplaybook.belgium.be/fr
- https://digitalplaybook.belgium.be/fr
- https://diplomatie.belgium.be/fr
- https://dofi.ibz.be/sites/dvzoe/FR/Pages/home.aspx
- https://dt.bosa.be/fr
- https://ecampus.ofoifa.be
- https://economie.fgov.be
- https://eid.belgium.be/fr
- https://eservices.minfin.fgov.be/myminfin-web/
- https://fagg.be
- https://afcn.fgov.be/fr
- https://fedweb.belgium.be/fr
- https://financien.belgium.be/fr
- https://gdpr.belgium.be/fr
- https://handicap.belgium.be/
- https://iamapps.belgium.be/sma/generalinfo?redirectUrl=/&language=nl
- https://ibz.be/
- https://igvm-iefh.belgium.be/fr
- https://infocenter.belgium.be/
- https://inr-icn.fgov.be/
- https://justitie.belgium.be/
- https://kanselarij.be/
- https://ksz.fgov.be/nl
- https://mediationconsommateur.be/fr
- https://mensenrechten.be/
- https://mobilit.belgium.be/nl
- https://my.belgium.be/fr
- https://news.belgium.be/
- https://nicc.fgov.be/
- http://parlementairevragen.fgov.be/
- https://persopoint.be/fr
- https://pumpkin-app.co/
- https://residencepalace.be/nl
- http://www.sfpi-fpim.be/
- https://sigedis.be/
- https://statbel.fgov.be
- https://travellersonline.diplomatie.be/
- https://verkiezingen.fgov.be/
- https://wegate.eu/
- https://werk.belgie.be/
- https://www.112.be/
- http://www.11miljoenredenen.be/
- https://www.acodev.be/
- https://www.aeronomie.be/
- https://www.africamuseum.be/
- http://www.afsca.be/
- https://www.aigpol.be/nl
- http://www.arch.be/
- https://www.bancdepreuves.be/fr/accueil
- https://www.be-alert.be/
- http://www.becarto14-18.be/
- https://www.belfius.be
- https://www.belgiantrain.be/fr
- https://www.belgielex.be/
- https://www.belgium.be/
- http://www.belspo.be/
- https://www.besafe.be/nl
- https://www.bipt.be/
- https://www.bozar.be/
- http://www.brocantes.be/
- https://www.caami-hziv.fgov.be/
- https://www.cass.be/
- http://www.ccdennenburg.be/
- https://www.centreantipoisons.be/
- https://www.cgvs.be/nl
- https://www.safeonweb.be/fr
- http://www.cnt-nar.be/Home-NL.htm
- https://www.debtagency.be/nl
- https://www.dekamer.be/kvvcr/index.cfm?language=nl
- https://www.digitalchampions.be/digitalchampions/
- https://www.ecolabel.be/nl
- https://www.empreva.be/
- https://www.enabel.be/fr
- https://www.energievreters.be/
- https://www.famiwal.be/
- http://www.federaalombudsman.be/fr/homepage
- https://www.federale-regering.be/nl
- https://www.fsma.be/
- https://www.gamingcommission.be/
- https://www.health.belgium.be/fr
- http://www.hrj.be/nl
- https://www.hrzkmo.fgov.be/
- https://www.hvw-capac.fgov.be/nl
- https://www.ibz.rrn.fgov.be/
- https://www.inasti.be/
- https://www.inspfin.be/nl
- https://www.jobfin.be/fr
- https://www.jobpol.be/nl
- https://www.lamonnaie.be/
- https://www.environnement-sante.be/fr
- https://www.liguedh.be/
- https://www.meteo.be/nl/
- https://www.mi-is.be/nl
- https://www.mijnenergie.be/
- https://www.mil.be/
- http://www.mostwanted.policefederale.be/
- https://www.mypension.be/nl
- https://www.mysocialsecurity.be/fr/index.html
- https://www.naturalsciences.be/nl/
- https://www.nbb.be
- https://www.nbn.be/fr
- https://www.notaire.be
- https://www.ombudsmanpensioenen.be/
- https://www.pharmacie.be
- https://www.plan.be/press/news.php?lang=nl
- https://www.politie.be/nl
- https://www.premier.be/
- https://news.belgium.be/
- https://www.publicprocurement.be/nl
- http://www.reactricity.fgov.be/
- https://www.rechtbanken-tribunaux.be/nl
- https://www.regiedergebouwen.be/nl
- https://www.risquenucleaire.be/
- https://www.riziv.fgov.be/
- https://www.rma.ac.be/nl
- https://www.rsz.be
- https://www.ruling.be/nl
- https://www.rva.be/nl
- https://www.rvv-cce.be/nl
- https://www.safeonweb.be/fr
- https://www.sciensano.be/nl
- https://www.selor.be/
- https://www.senate.be/
- https://www.sfpd.fgov.be/nl
- https://www.skeyes.be/fr/
- http://www.smdpol.be/page/frames.php
- https://www.socialsecurity.be/
- http://www.somniferesetcalmants-manuelaide.be/
- http://www.stce.be/
- http://www.stopcyberhate.be/
- https://www.unia.be/fr
- https://www.uniquelyphenomenal.be/
- http://www.vesalius.be/
- https://www.warheritage.be/fr
- https://www.wikifin.be/nl
Websites 2021
- http://auditoriumjbrel.ceria.brussels/
- http://batiments.wallonie.be/
- http://bdf.belgium.be
- http://biodiversite.wallonie.be/
- http://carteprof.be/
- http://ccf.brussels/
- http://ceria.brussels
- http://cinematek.be/
- http://commissionroyalehistoire.be
- http://connaitrelawallonie.wallonie.be
- http://conseil-etat.be
- http://conseil-etat.be/
- http://coronalert.be/
- http://guilbert.brussels/
- http://mobilite.wallonie.be
- http://parlementairevragen.fgov.be/
- http://ph.belgium.be/fr
- http://planetarium.be
- http://repository.eid.belgium.be/
- http://scholenbouwen.be
- http://voedselverlies.be/
- http://www.adoptions.be/
- http://www.agentschapmdk.be
- http://www.aidealajeunesse.cfwb.be/
- http://www.artsplastiques.cfwb.be/
- http://www.awac.be
- http://www.beau-fort.care
- http://www.beau-fort.care/
- http://www.becarto14-18.be/
- http://www.budget-finances.cfwb.be/
- http://www.cabvlaanderen.be/
- http://www.cartographiefederale.be
- http://www.cda.cfwb.be/
- http://www.centresculturels.cfwb.be/
- http://www.cid-grand-hornu.be/
- http://www.cinemamed.be/
- http://www.ciwal.be/
- http://www.cnt-nar.be/
- http://www.cpm.cfwb.be/
- http://www.creationartistique.cfwb.be/
- http://www.culture.be/
- http://www.culture-enseignement.cfwb.be
- http://www.demerodeonline.be/
- http://www.democratieoubarbarie.cfwb.be/
- http://www.educationpermanente.cfwb.be/
- http://www.efp.be/
- http://www.egalite.cfwb.be
- http://www.egalitefillesgarcons.be/
- http://www.escapages.cfwb.be/
- http://www.federaalombudsman.be/
- http://www.fse.be
- http://www.fureurdelire.cfwb.be/
- http://www.gehandicaptenensolidariteit.be/
- http://www.geopunt.be/
- http://www.heldb.be/fr/
- http://www.infrastructures.cfwb.be
- http://www.kmkg-mrah.be/
- http://www.lamaisondulivre.be/
- http://www.languefrancaise.cfwb.be/
- http://www.lilibaert.be/nl/
- http://www.lilibaert.be/nl/contact
- http://www.litteraturedejeunesse.be/
- http://www.maisonsdejustice.be/
- http://www.medecinedutravail.cfwb.be/
- http://www.mediapat.be/fr/
- http://www.musee-mariemont.be/
- http://www.numeriques.be/
- http://www.ostbelgienlive.be/
- http://www.oud-turnhout.be/
- http://www.patrimoineculturel.cfwb.be/
- http://www.placesecolesmaternellesetprimaires.cfwb.be/
- http://www.portnamur.be/
- http://www.promotiondeslettres.cfwb.be
- http://www.propulsefestival.be/
- http://www.quai10.be/
- http://www.recherchescientifique.be/
- http://www.sfpi-fpim.be/
- http://www.sintidesbald.org/organisatie/page/portaal.php
- http://www.somniferesetcalmants-manuelaide.be/
- http://www.spge.be/
- http://www.sport.cfwb.be/
- http://www.stce.be/
- http://www.tingelinge.be
- http://www.tingelinge.be/uw-plaats-reserveren
- http://www.trainworld.be
- http://www.vcok.be
- http://www.vhrm.be/
- http://www.vib.be/nl/Pages/default.aspx
- http://www.victimes.cfwb.be/
- http://www.vlaamspatientenplatform.be
- https://1712.be/
- https://accessibility.belgium.be/
- https://accessibility.belgium.be/nl
- https://alin-vzw.be/
- https://ambrassade.be/nl
- https://apps.digital.belgium.be/forms/show_/afsca/home?lng=fr
- https://apps.digital.belgium.be/forms/show_/economie/soctar?lng=nl&cnr=
- https://atelierscreatifs.ccf.brussels/
- https://audiovisuel.cfwb.be
- https://auditoriumjbrel.ceria.brussels/
- https://autismevlaanderen.be/
- https://basis.dominiek-savio.be
- https://beeldbank.onroerenderfgoed.be/
- https://begeleidingscentrum-autisme.be/
- https://belrai.org/
- https://bibliotheques.cfwb.be
- https://bosa.belgium.be/
- https://burgemeestersconvenant.be/
- https://bvlar.be
- https://cadastre-emploi.cfwb.be/
- https://cbdp.ccf.brussels/
- https://ccb.belgium.be/
- https://cdpdma.net.ccf.brussels/fr/
- https://centredecrise.be
- https://cert.be/fr
- https://covid.aviq.be/
- https://cppt-conseildentreprise.be/fr
- https://crac.wallonie.be/
- https://crescendo-cvo.be/nl
- https://crescendo-cvo.be/nl/inschrijven
- https://crisiscentrum.be
- https://cvo.gent/
- https://de-kade.be/nl
- https://demos.be/
- https://departement-mow.vlaanderen.be/nl
- https://departementwvg.be/
- https://developpementdurable.wallonie.be
- https://discriminons-nous.ccf.brussels/
- https://dofi.ibz.be/
- https://ecampus.ofoifa.be/
- https://economie.wallonie.be/
- https://emploi.wallonie.be/
- https://equal.belgium.be/
- https://espd.publicprocurement.be/
- https://eudisabilitycard.be/fr
- https://extremismes-violents.cfwb.be/
- https://fanc.fgov.be/nl
- https://faro.be
- https://focusonbelgium.be
- https://france.diplomatie.belgium.be/fr
- https://fytoweb.be/fr
- https://gdpr.belgium.be/
- https://gemeente-stadsmonitor.vlaanderen.be
- https://geoportail.wallonie.be/
- https://g-o.be/
- https://hermes-belgium.be/
- https://ibz.be/
- https://igvm-iefh.belgium.be/fr
- https://ikgaervoor.be/
- https://ilvo.vlaanderen.be/nl/
- https://infocenter.belgium.be/
- https://infocorona.net.ccf.brussels/
- https://infoshopping.be
- https://inr-icn.fgov.be/
- https://inschrijven.ap.be/
- https://inscription.cfwb.be/
- https://institutlallemand.be/
- https://jurycap.cfwb.be/
- https://kanselarij.be/
- https://kdvzandmanneke.be
- https://kdvzandmanneke.be/Subscriptions
- https://kinderopvang.turnhout.be/
- https://kvg.be/
- https://kwaliteitzwemwater.be/nl
- https://label-impact.ccf.brussels/
- https://lacultureadelaclasse.ccf.brussels/
- https://ludeo.be/
- https://marchespublics.wallonie.be
- https://mediationconsommateur.be/fr
- https://mensenrechten.be/
- https://mmzkiosk.be
- https://mnm.be/
- https://mobib.be
- https://monecolemonmetier.cfwb.be/
- https://monopinion.belgium.be
- https://my.belgium.be
- https://netherlands.diplomatie.belgium.be
- https://news.belgium.be/
- https://nicc.fgov.be/
- https://nivelles.be/
- https://ondernemersvooriedereen.be
- https://onderwijs.vlaanderen.be/
- https://ouders.kinderopvanghalle.be
- https://ouders.kinderopvangleuven.be/index.php/register
- https://ovam.be/
- https://overheid.vlaanderen.be/
- https://overheid.vlaanderen.be/personeel
- https://overheid.vlaanderen.be/socialedienst
- https://patatifed.be/
- https://persopoint.be/nl
- https://phare.irisnet.be/
- https://police-hackathon.be
- https://policejudiciairefederale.be/
- https://rarediseases.sciensano.be
- https://recherche-technologie.wallonie.be
- https://registratie.hzs.be/
- https://registratie.kdg.be
- https://residencepalace.be/nl
- https://secundair.dominiek-savio.be
- https://servicejeunesse.cfwb.be/
- https://sigedis.be/
- https://sporza.be/nl/
- https://spw.wallonie.be/
- https://stad.gent/nl
- https://syntravlaanderen.be/
- https://toevla.vlaanderen.be/
- https://transkript.be
- https://tumult.be
- https://veloactif.be/
- https://vestavzw.be/
- https://villers.be/fr
- https://vilt.be
- https://vito.be/nl
- https://vlaamsekwalificatiestructuur.be/
- https://voluntas.be/
- https://voorinschrijving.ehb.be
- https://voorinschrijvingen.pxl.be
- https://walloniebelgiquetourisme.be/
- https://webreg.hogent.be
- https://webreg.howest.be/
- https://wegenenverkeer.be/
- https://wegenenverkeer.be/natuur-en-milieu
- https://weliswaar.be/
- https://wprovl.be/index.php
- https://www.112.be/
- https://www.aanbodpodium.be/
- https://www.aartselaar.be/
- https://www.abc-bma.be/fr
- https://www.abh-ace.be
- https://www.absoluutvzw.be/
- https://www.adopteereendier.be/
- https://www.afdelingkust.be
- https://www.africamuseum.be
- https://www.agion.be/
- https://www.agodi.be/
- https://www.alden-biesen.be/
- https://www.andenne.be/
- https://www.antwerpen.be/
- https://www.ap.be/
- https://www.apaqw.be/
- https://www.apetra.be/fr
- https://www.ares-ac.be/fr/
- https://www.arteveldehogeschool.be
- https://www.astrid.be/fr
- https://www.astro.oma.be/nl/
- https://www.atlascollege.be/
- https://www.aviq.be
- https://www.awex-export.be/
- https://www.balanske.be/
- https://www.balderschool.be/
- https://www.bapn.be
- https://www.be-alert.be/
- https://www.belfius.be
- https://www.belgielex.be/
- https://www.beswic.be/fr
- https://www.bibliothequeceria.be/
- https://www.bilzen.be/
- https://www.blindenzorglichtenliefde.be/
- https://www.boortmeerbeek.be/
- https://www.bozar.be/
- https://www.bpost.be/
- https://www.braille.be/nl
- https://www.caami-hziv.fgov.be/
- https://www.caw.be
- https://www.ccecrb.fgov.be/
- https://www.centreantipoisons.be/
- https://www.centredelagravure.be/
- https://www.checkdoc.be/
- https://www.cidar.be
- https://www.codit.eu/en/
- https://www.compaan.be/
- https://www.confederationconstruction.be/wallonie/
- https://www.const-court.be/
- https://www.corona-tracking.info/?lang=fr
- https://www.csem.be
- https://www.cult.be/
- https://www.cultuurconnect.be/
- https://www.cultuurkuur.be/
- https://www.cwape.be/
- https://www.debtagency.be/nl
- https://www.dehogerielen.be/
- https://www.deinze.be
- https://www.delijn.be/nl/
- https://www.delijsterbes.be/
- https://www.dementie.be/
- https://www.denderkind.be/
- https://www.derand.be/
- https://www.de-rupsepootjes.com/
- https://www.de-rupsepootjes.com/vrije-plaatsen
- https://www.dezandloper.be/
- https://www.digitalchampions.be
- https://www.dikketruiendag.be/
- https://www.dilbeek.be/
- https://www.do.vlaanderen.be/
- https://www.dolfijnvzw.be/
- https://www.doof.vlaanderen/
- https://www.doplimburg.be/
- https://www.doppa.be/
- https://www.dop-vbb.be/
- https://www.duaalleren.vlaanderen/
- https://www.duurzameontwikkeling.be
- https://www.eap-wb.be/
- https://www.ebisu.brussels/?page_id=1358&lang=nl
- https://www.ecolabel.be/nl
- https://www.ecowerf.be/
- https://www.ehealth.fgov.be/fr
- https://www.emino.be/
- https://www.enabel.be/fr
- https://www.energiesparen.be
- https://www.energievreters.be/
- https://www.epos-vlaanderen.be/
- https://www.erasmushogeschool.be
- https://www.erkennenvanverworvencompetenties.be/
- https://www.esf-vlaanderen.be
- https://www.ethias.be
- https://www.ewi-vlaanderen.be/
- https://www.expoo.be/
- https://www.fdfa.be/
- https://www.febelfin.be
- https://www.fedasil.be
- https://www.fed-deontologie.be/
- https://www.fedplus.be/
- https://www.fedris.be
- https://www.fine-arts-museum.be/
- https://www.flanderscare.be/
- https://www.flandersinvestmentandtrade.com/nl
- https://www.flemishmasters.com
- https://www.florennes.be/
- https://www.fluvius.be/nl
- https://www.flw.be/
- https://www.fons.be/
- https://www.foodweb.be/
- https://www.frdo-cfdd.be
- https://www.fsma.be/fr
- https://www.gallilex.cfwb.be
- https://www.gamingcommission.be/
- https://www.gemeentemol.be/kinderdagverblijf-molleke
- https://www.gezinenhandicap.be/
- https://www.gezondleven.be/
- https://www.gistel.be/
- https://www.grandirabruxelles.be/
- https://www.gripvzw.be/
- https://www.groeipakket.be/
- https://www.halle.be/
- https://www.hamont-achel.be/
- https://www.hanenbos.be/nl/
- https://www.hetpippertje.be/index.html
- https://www.hogent.be
- https://www.hogeronderwijsregister.be/home
- https://www.howest.be/nl
- https://www.hrzkmo.fgov.be/
- https://www.hzs.be/nl
- https://www.ibpt.be/consommateurs
- https://www.iedereenverdientvakantie.be/
- https://www.ifapme.be
- https://www.inclusieambassade.be
- https://www.info-coronavirus.be/
- https://www.integraalwaterbeleid.be/
- https://www.integratie-inburgering.be/
- https://www.inter.vlaanderen/
- https://www.inverde.be/
- https://www.ire.eu/
- https://www.issep.be/
- https://www.iweps.be/
- https://www.jemevaccine.be/
- https://www.jeugdwerkvoorallen.be/
- https://www.jobfin.be/
- https://www.jobpol.be/nl
- https://www.kadodder.be/
- https://www.kbr.be/fr/
- https://www.kdg.be
- https://www.kdvwindekind.be
- https://www.kdvwindekind.be/
- https://www.kdvwindekind.be/nl/inschrijven
- https://www.kindengezin.be/nl
- https://www.kinderopvanghalle.be
- https://www.kinderopvangleuven.be
- https://www.kinderopvangmiki.be/
- https://www.kinderopvangmiki.be/inschrijving
- https://www.klascement.net/iedereenteltmee/
- https://www.kmska.be
- https://www.koksijde.be/
- https://www.kuleuven.be
- https://www.kunstendagvoorkinderen.be/
- https://www.kunststudereninvlaanderen.be/
- https://www.kustvisie.be
- https://www.kwalificatiesencurriculum.be/
- https://www.laatjevaccineren.be/
- https://www.lamonnaie.be/
- https://www.landen.be/
- https://www.leboisducazier.be/
- https://www.leefmilieu-gezondheid.be/nl
- https://www.leforem.be/
- https://www.lekkervanbijons.be
- https://www.leuven.be/
- https://www.lfa.be/de
- https://www.lju.be/
- https://www.logereninvlaanderenvakantieland.be/nl/
- https://www.luca-arts.be/nl
- https://www.luchthaven-oostendebrugge.com
- https://www.luisterpuntbibliotheek.be
- https://www.lusvzw.be/
- https://www.maaseik.be/
- https://www.maritiemetoegang.be/
- https://www.mechelen.be/
- https://www.merelbeke.be/
- https://www.mesetudes.be/
- https://www.mfcdehagewinde.be/
- https://www.mi-is.be/nl
- https://www.mijnenergie.be/
- https://www.mijnenergiehuis.be
- https://www.mijngezondeschool.be/
- https://www.mil.be/
- https://www.milieuhandhaving.be/
- https://www.minaraad.be/
- https://www.monarchie.be/fr
- https://www.muntpunt.be
- https://www.museel.be/fr
- https://www.musee-magritte-museum.be
- https://www.museephoto.be/
- https://www.musee-transports.be/
- https://www.museumpassmusees.be
- https://www.myassist.be/
- https://www.mysocialsecurity.be
- https://www.nationalorchestra.be/
- https://www.natura2000.vlaanderen.be/
- https://www.naturalsciences.be/nl/
- https://www.natuurenbos.be/
- https://www.natuurinvest.be
- https://www.nbb.be/
- https://www.nbn.be/fr
- https://www.ngi.be/website/fr/
- https://www.noozo.be/nl/
- https://www.notaire.be/
- https://www.ocm-cdz.be/nl
- https://www.odisee.be
- https://www.ombudsmanpensioenen.be/
- https://www.omgevingsloketvlaanderen.be/
- https://www.onafhankelijkleven.be/
- https://www.onderwijs.vlaanderen.be/nl/clb
- https://www.onderwijs.vlaanderen.be/ouders/ondersteuning-en-begeleiding…
- https://www.ondraf.be
- https://www.onem.be
- https://www.oostende.be/
- https://www.oostkamp.be/
- https://www.oost-vlaanderen.be/
- https://www.operaballet.be/nl
- https://www.opgroeien.be/
- https://www.opzcrekem.be
- https://www.opzgeel.be
- https://www.opzgeel.be/nl
- https://www.oranje.be/
- https://www.oudenaarde.be/
- https://www.ovam.be
- https://www.parlement-wallonie.be
- https://www.pasderayonssansraisons.be/fr
- https://www.pcvolimburg.be/
- https://www.pharmacie.be/
- https://www.pietjepek.be/nl
- https://www.pietjepek.be/nl/contact
- https://www.piustien.net/drupal/
- https://www.plan.be/
- https://www.plantentuinmeise.be/nl/
- https://www.pmv.eu/nl
- https://www.police.be/5344/fr
- https://www.politie.be/5446/
- https://www.pompier.be/fr
- https://www.poperinge.be/
- https://www.premier.be/
- https://www.preventiemethodieken.be
- https://www.proximus.be
- https://www.publiq.be/
- https://www.putte.be/
- https://www.pxl.be
- https://www.radiorg.be/
- https://www.regiedergebouwen.be/nl
- https://www.retie.be/
- https://www.risquenucleaire.be/
- https://www.rma.ac.be/
- https://www.rva.be/nl
- https://www.rvv-cce.be/nl
- https://www.safeonweb.be
- https://www.sciensano.be/nl
- https://www.sckcen.be/
- https://www.serv.be/serv
- https://www.siho.be/nl
- https://www.sint-pieters-leeuw.be/
- https://www.siod.belgie.be/fr
- https://www.skeyes.be/
- https://www.slachtofferzorg.be/
- https://www.socialeeconomie.be/
- https://www.sowalfin.be/
- https://www.ssgpi.be/
- https://www.statistiekvlaanderen.be
- https://www.steunpuntwerk.be/
- https://www.swcs.be/
- https://www.swde.be/
- https://www.swl.be
- https://www.symfoon.be/
- https://www.tekenbeten.be
- https://www.tendries.be/
- https://www.terheide.be
- https://www.terkouter.be
- https://www.thalys.com/be/fr
- https://www.thomasmore.be
- https://www.tongeren.be/home
- https://www.tourismewallonie.be/
- https://www.turnhout.be/
- https://www.uantwerpen.be
- https://www.ugent.be/
- https://www.uhasselt.be
- https://www.uitinvlaanderen.be/
- https://www.uniquelyphenomenal.be/
- https://www.vario.be
- https://www.vdab.be/
- https://www.veb.be/
- https://www.vereniging-crv.be
- https://www.vernieuwde-eid.be/
- https://www.vfg.be/
- https://www.viapass.be/
- https://www.viavzw.be
- https://www.vilt.be
- https://www.visitflanders.com/nl/thema-s/lekker-vlaanderen/index.jsp
- https://www.vitalink.be
- https://www.vives.be/nl
- https://www.vlaamsbouwmeester.be/
- https://www.vlaamseregulatormedia.be/nl
- https://www.vlaamsesocialebescherming.be/
- https://www.vlaamsezorgkas.be/
- https://www.vlaamsfondstropischbos.be/nl/
- https://www.vlaanderen.be/
- https://www.vlaanderen.be/agentschap-binnenlands-bestuur
- https://www.vlaanderen.be/cjm/nl
- https://www.vlaanderen.be/departement-werk-sociale-economie
- https://www.vlaanderen.be/digitaal-vlaanderen
- https://www.vlaanderen.be/taalwetwijzer/
- https://www.vlaanderen.be/vlaamse-ondersteuningspremie
- https://www.vlaio.be/nl/begeleiding-advies/dossiers/corona-als-versnell…
- https://www.vleva.eu/
- https://www.vliz.be/
- https://www.vlm.be
- https://www.vmm.be
- https://www.volvanwater.be/
- https://www.vreg.be
- https://www.vreg.be/nl
- https://www.vrijetijdsmonitorvlaanderen.be/
- https://www.vsv.be/
- https://www.vub.be
- https://www.vzwjong.be
- https://www.vzwvictor.be
- https://www.wallonie.be/
- https://www.warheritage.be/fr
- https://www.warmedagen.be/
- https://www.wbe.be/
- https://www.wbi.be/
- https://www.webopac.cfwb.be/perioclic/
- https://www.werkbaarwerk.be/
- https://www.west-vlaanderen.be/
- https://www.wetteren.be/
- https://www.wikifin.be/fr
- https://www.wingene.be/
- https://www.wonenvlaanderen.be/
- https://www.woonwoord.be/
- https://www.wuustwezel.be
- https://www.yapaka.be/
- https://www.ypto.be/
- https://www.zaventem.be
- https://www.zonneliedvzw.be/
- https://www.zooantwerpen.be
- https://www.zoomvzw.be/
- https://www.zwevegem.be
- https://zorg.dominiek-savio.be