Op deze pagina

  1. Samenvatting van het rapport
  2. Beschrijving van de controleactiviteiten
    1. Algemene informatie
      1. Organen die instaan voor de controle
      2. Beschrijving van de representativiteit en de verdeling van de steekproef
    2. Samenstelling van de steekproef
      1. Totaal aantal websites en mobiele applicaties opgenomen in de steekproef - verdeling naar type controle - minimum vereist door de Europese richtlijn
      2. Verdeling van de steekproef van mobiele applicaties, rekening houdend met de verschillende besturingssystemen
    3. Correlatie met de normen, technische specificaties en tools gebruikt voor de controle
      1. Correspondentietabel die laat zien hoe men met behulp van de controlemethodes en met name met de gebruikte tests de conformiteit met de vereisten uit de in artikel 6 van Europese richtlijn 2016/2102 bedoelde normen en specificaties kan nagaan
      2. Nadere uitleg over de gebruikte tools, de uitgevoerde verificaties en het eventuele gebruik van bruikbaarheidstests
  3. Controleresultaten
    1. Gedetailleerde resultaten
      1. Aantal websites gecontroleerd met behulp van de vereenvoudigde-controlemethode
      2. Aantal websites en mobiele applicaties die werden gecontroleerd met behulp van de diepgaande-controlemethode
    2. Volledige beschrijving van de controleresultaten, inclusief meetgegevens
      1. Kwalitatieve analyse van de controleresultaten
      2. Conclusies over de frequente of kritieke gevallen van niet-conformiteit met de vereisten die zijn bepaald in de in artikel 6 van Europese Richtlijn 2016/2102 bedoelde normen en technische specificaties
      3. Evolutie van de globale toegankelijkheid van de gecontroleerde websites en mobiele applicaties tussen 2 controleperiodes
  4. Bijlagen
    1. Bijlage 1: BWAO: Belgian Web Accessibility Office
    2. Bijlage 2: Kader voor de conformiteit van audits
    3. Bijlage 3: Representativiteit en verdeling van de steekproef
    4. Bijlage 4: Lijst van websites die op diepgaande wijze zijn gecontroleerd
    5. Bijlage 5: Lijst van mobiele applicaties die op diepgaande wijze werden gecontroleerd, per besturingssysteem
    6. Bijlage 6: Lijst van websites die op vereenvoudigde wijze werden geauditeerd

Controleperiode: 2022-2023-2024

Federale Overheidsdienst Beleid en Ondersteuning

​1. Samenvatting van het rapport

Dit rapport handelt over de stand van zaken inzake de digitale toegankelijkheid van de websites en mobiele applicaties van overheidsinstanties in België voor de periode 2022-2024. In dit rapport worden de controleactiviteiten, de behaalde resultaten en de inspanningen toegelicht die zijn geleverd om te voldoen aan de Europese Richtlijn 2016/2102.

Kerncijfers:

  • Totaal aantal audits (vereenvoudigde en diepgaande audits gecombineerd): 1.936
  • Vereenvoudigde audits: 1.763
    • 28% van de geauditeerde websites is gedeeltelijk conform.
  • Diepgaande audits websites: 133
    • 56% van de geauditeerde websites is gedeeltelijk conform.
  • Diepgaande audits mobiele applicaties: 40
    • 45% van de mobiele applicaties is gedeeltelijk conform.
  • Vereenvoudigde audits:
    • Aantal gescande pagina's: 532.630
    • Aantal gevonden fouten: 8.688.779
  • Een groot deel van de inbreuken op de EN 301 549-norm houdt verband met problemen zoals de structurering van de informatie (86% van de websites, criterium 9.1.3.1), onvoldoende contrast (85%, criterium 9.1.4.3), ontbrekende of onjuiste ARIA-tags (84%, criterium 9.4.1.2), ondoeltreffende bypass blocks (70%, criterium 9.2.4.1) en het ontbreken van beschrijvingen voor niet-tekstuele inhoud (69%, criterium 9.1.1.1).

Dit rapport benadrukt hoe belangrijk het is om de toegankelijkheidsnormen om online inhoud voor iedereen toegankelijk te maken na te leven en om overheidsinstanties aan te moedigen om alle burgers gelijke digitale toegang te bieden.

2. Beschrijving van de controleactiviteiten

2.1 Algemene informatie

Het doel van de digitale toegankelijkheid van de websites en mobiele applicaties van overheidsdiensten is om alle burgers, inclusief personen met een handicap, gelijke toegang tot informatie te garanderen. Het toepassen van praktijken die conform zijn met de toegankelijkheidsnormen vanaf het ontwerpen, het actualiseren en het onderhoud van digitale diensten is essentieel om dit doel te bereiken.

Via zijn team dat zich specifiek bezighoudt met digitale toegankelijkheid coördineert de FOD BOSA de implementatie van de Europese richtlijn 2016/2102. Deze afdeling, die bij het koninklijk besluit van 5 september 2019 is aangewezen als het orgaan dat de implementatie van de richtlijn binnen de gefedereerde entiteiten moet controleren en coördineren, werkt samen met de controleorganen van de gewesten en gemeenschappen om de richtlijn op eenvormige wijze toe te passen op het hele Belgische grondgebied.

Het Belgian Web Accessibility Office (BWAO) staat in voor de coördinatie. Dit is een interfederale structuur die informatie centraliseert, tools en richtlijnen verstrekt en gestandaardiseerde methodologieën voorstelt voor de controles. Dankzij deze gezamenlijke inspanningen wordt het mogelijk om structuur te geven aan een geharmoniseerde en doeltreffende aanpak om de digitale toegankelijkheid in België globaal te verbeteren.

2.1.1 Organen die instaan voor de controle

Dit zijn de 6 Belgische controleorganen:

  • Federaal: Federale Overheidsdienst Beleid en Ondersteuning (FOD BOSA)
  • Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap: Agentschap Overheidspersoneel, Dienst Diversiteitsbeleid
  • Federatie Wallonië-Brussel: ETNIC
  • Brussels Hoofdstedelijk Gewest: Equal Brussels
  • Waals Gewest: Agence du Numérique (ADN)
  • Ministerie van de Duitstalige Gemeenschap: Ministerium der Deutschsprachigen Gemeinschaft

Het doel van deze organen is om periodiek de conformiteit van de websites en mobiele applicaties van de overheid te controleren. Alle gegevens worden gecentraliseerd en geconsolideerd door de Federale Overheidsdienst Beleid en Ondersteuning (FOD BOSA) met als doel een stand van zaken op te maken van de digitale toegankelijkheid in België, zoals beschreven in dit rapport.

2.1.2 Beschrijving van de representativiteit en de verdeling van de steekproef

De steekproef van de websites en mobiele applicaties die geselecteerd zijn voor de toegankelijkheidscontroles is bedoeld om divers, representatief en geografisch evenwichtig te zijn.

De geëvalueerde diensten omvatten gevarieerde sectoren zoals gezondheidszorg, transport, justitie en sociale bescherming.

Sommige websites werden in verschillende categorieën ingedeeld. We werken nauw samen met verenigingen die personen met een handicap vertegenwoordigen, dit om de selectie van te controleren websites te verfijnen.

Categorie Aandeel (%)
Overheid en administratie 46%
Sociale bescherming 16%
Vrije tijd en cultuur 11%
Onderwijs 10%
Gezondheid 6%
Essentiële basisdiensten 6%
Huisvesting en gemeenschappelijke voorzieningen 5%
Begeleiding 5%
Tewerkstelling en fiscaliteit 4%
Tips 4%
Orde en veiligheid 4%
Milieubescherming 3%
Financiën 3%
Justitie 3%
Transport 2%
Onderzoek en wetenschap 2%
Vertegenwoordiging en verdediging van belangen 1%
Landbouw, visserij en bosbeheer 1%

Figuur 1: tabel met de verschillende categorieën van websiteclassificatie en hun aandeel in %.

2.2 Samenstelling van de steekproef

2.2.1 Totaal aantal websites en mobiele applicaties opgenomen in de steekproef - verdeling naar type controle - minimum vereist door de Europese richtlijn

Controlejaar Geauditeerde websites (vereenvoudigd) Geauditeerde websites (diepgaand) Geauditeerde applicaties (diepgaand) Totaal
Vereist minimum (per jaar) 423 33 18 474
2022 529 38 4 571
2023 612 61 22 695
2024 622 34 14 670
Totaal 1.763 133 40 1.936

Het minimumaantal websites en mobiele applicaties dat volgens de richtlijn moet worden geauditeerd, is gebaseerd op de bevolking van de Belgische staat op de begindatum van de controleperiode op 23/12/2021. België had op 1 januari 2021 11.521.238 inwoners. (Bijlage 3: representativiteit, verdeling steekproef en berekeningsmethode)

Zoals in de richtlijn is voorgeschreven wordt de steekproef voor elke controleperiode als volgt vastgesteld: minstens 50% van nieuwe websites en minstens 10% van websites die reeds in de vorige toezichtsperiode werden gecontroleerd om de evolutie van de toegankelijkheid ervan te monitoren.

2.2.2 Verdeling van de steekproef van mobiele applicaties, rekening houdend met de verschillende besturingssystemen

In het kader van de evaluatie van de digitale toegankelijkheid voor de controleperiode werden audits gedaan op een steekproef van mobiele applicaties. Deze audits hadden betrekking op applicaties die beschikbaar zijn in beide besturingssystemen, Android en iOS, waarbij hun conformiteit met de vereisten van de Europese richtlijn en de EN 301 549-norm werd nagegaan.

Hieronder vindt u een tabel met het aantal geauditeerde mobiele applicaties voor elk besturingssysteem.

Jaar Android iOS Totaal
2022 1 3 4
2023 12 10 22
2024 7 7 14
Totaal 20 20 40

Bijlage 5 bevat de lijst van de geauditeerde mobiele applicaties per besturingssysteem.

2.3 Correlatie met de normen, technische specificaties en tools gebruikt voor de controle

2.3.1 Correspondentietabel die laat zien hoe men met behulp van de controlemethodes en met name met de gebruikte tests de conformiteit met de vereisten uit de in artikel 6 van Europese richtlijn 2016/2102 bedoelde normen en specificaties kan nagaan

Controlemethode Beschrijving Norm EN 301 549 Gebruikte controletools
Vereenvoudigde methodologie Controle die als doel heeft een overzicht te geven van de toegankelijkheid, met automatische tests en 2 manuele tests. Bestrijkt een aantal belangrijke functionele criteria van de norm EN301549. Accessibility checker server.
Uitgebreide methodologie Gedetailleerde analyse verricht door experts, met volledig manuele tests op verschillende pagina's en gebruiksscenario's. Volledige conformiteit met de EN301549-norm, die elk technisch en functioneel criterium evalueert. Diepgaande manuele tests, vaak bijgestaan door gespecialiseerde tools zoals Axe.
Vereenvoudigde methodologie

De vereenvoudigde methodologie geeft een eerste overzicht van de conformiteit, waarbij er gefocust wordt op een selectie van EN301549-criteria. Ze maakt voornamelijk gebruik van geautomatiseerde tests, zoals een verificatie van de contrasten, de HTML-tags en de structuur van de titels, aangevuld met twee manuele tests (verificatie van de focus en toetsenbordtoegankelijkheid op de homepage).

Voor meer informatie: Methodologie voor een vereenvoudigde toegankelijkheidscontrole van websites - Belgian Web Accessibility (belgium.be)

Diepgaande methodologie

De diepgaande controle bestrijkt een bredere waaier van criteria, met diepgaande manuele tests die worden uitgevoerd door experts op het vlak van toegankelijkheid. Met deze methode kan men de technische conformiteit met de EN301549-norm controleren, inclusief tests van complexe functionaliteiten zoals formulieren, toetsenbordnavigatie en compatibiliteit met schermlezers. Ze garandeert een uitvoerige evaluatie van de toegankelijkheid van digitale inhoud en diensten.

Voor meer informatie: Methodologie voor een diepgaande audit op de toegankelijkheid van websites van 2022 tot 2024 - Belgian Web Accessibility

2.3.2 Nadere uitleg over de gebruikte tools, de uitgevoerde verificaties en het eventuele gebruik van bruikbaarheidstests

Voor de vereenvoudigde audits

De FOD BOSA heeft verschillende tools ontwikkeld om de toegankelijkheid van een website te controleren:

  1. Bosa Accessibility check: tool die geïnstalleerd kan worden in de bookmark-balk van de webbrowser en die op basis van een hele set tests een rapport kan maken over de toegankelijkheid van een webpagina waarop de gebruiker zich bevindt Hij werkt op alle pagina’s, dus ook op pagina’s die zich achter een login bevinden of in een webontwikkelingsomgeving. Dit is ook een open-source applicatie.
  2. Bosa Accessibility Checker Server: Dit is een online versie van de Accessibility Check tool waarmee een toegankelijkheidsrapport kan gemaakt worden voor een hele website. De server zal net zoals een zoekmotor alle pagina’s (of een instelbaar gedeelte) van de website binnenhalen en zal op iedere pagina een set tests uitvoeren. Dit is een open-source tool.
  3. De invulassistent Toegankelijkheidsverklaring: tool waarmee men een volledige toegankelijkheidsverklaring kan maken waarin de verplichte velden staan.

Er worden systematisch twee manuele tests uitgevoerd:

  1. Controle van de toetsenbordnavigatie: ervoor zorgen dat alle klikbare elementen op de homepage toegankelijk zijn zonder dat men de muis hoeft te gebruiken, enkel via het toetsenbord (Tab, shift tab en pijlen).
  2. Verificatie van de focus: er vindt ook een controle plaats van de focus op de klikbare elementen met voldoende contrast.

Voor een beschrijving van de verificaties die tijdens vereenvoudigde audits worden verricht: alle details worden via deze URL opgesomd: WCAG 2.1 Standard: Summary - BOSA Accessibility Check (openfed.github.io).

Voor de diepgaande audits

De diepgaande audits werden uitgevoerd door onze leverancier. Voor dit soort tests worden voornamelijk webbrowsers en schermlezers als tools gebruikt.

3. Controleresultaten

3.1 Gedetailleerde resultaten

3.1.1 Aantal websites gecontroleerd met behulp van de vereenvoudigde-controlemethode

In 3 jaar tijd werden er 1.763 audits verricht met behulp van de vereenvoudigde-controlemethode. Het gaat om 1.420 verschillende websites, waarvan er 301 tweemaal werden geauditeerd en 21 driemaal.

Zoals vereist door de Europese richtlijn moet elke controleperiode een steekproef bevatten die voor minstens 50% is samengesteld uit nieuwe websites en voor minstens 10% uit websites die reeds tijdens eerdere periodes zijn geauditeerd. Hierdoor kan de evolutie van hun toegankelijkheid worden opgevolgd. Dit verklaart waarom het totale aantal audits hoger ligt dan het aantal geauditeerde websites, aangezien sommige websites meermaals gecontroleerd werden.

Jaar Aantal geauditeerde websites Niet conform Gedeeltelijk conform
2022 529 382 147
2023 612 445 167
2024 622 442 180
Totaal audits 1.763 1.269 494
Totaal websites 1.420 1.018 402

Figuur 2: weergave van de conformiteit van de vereenvoudigde audits per jaar, voor België.

Fouten gevonden in de vereenvoudigde audits

De vereenvoudigde audits die in de periode 2022-2024 werden verricht, brengen verschillende terugkerende niet-conformiteiten aan het licht die een invloed hebben op de toegankelijkheid van de websites van overheidsinstanties.

Het vermelde percentage stemt overeen met het aandeel van auditrapporten waarin er fouten werden ontdekt.

EN301549 % Aantal fouten
9.1.3.1 Info en relaties 86% 699.873
9.1.4.3 Contrast (minimum) 85% 4.760.546
9.4.1.2 Naam, rol, waarde 84% 1.658.864
9.2.4.1 Blokken omzeilen 70% 234.924
9.1.1.1 Niet-tekstuele content 69% 1.182.568
9.3.2.2 Bij input 35% 119.793
9.3.1.1 Taal van de pagina 25% 21.855
9.2.4.2 Paginatitel 17% 5.037
9.2.1.1 Toetsenbord* 11% 201
9.2.4.7 Focus zichtbaar* 8% 143
9.3.1.2 Taal van onderdelen 2% 4.965
9.2.2.1 Timing aanpasbaar 0% 10
9.2.2.2 Pauzeren, stoppen, verbergen 0% 0

*Voor de criteria 9.2.1.1 en 9.2.4.7 werden enkel de tests op de homepage uitgevoerd, wat het aantal fouten beperkt tot één per website.

Algemene statistieken van de controles Cijfers
Totaal uitgevoerde audits 1.763
Totaal gescande pagina's 532.630
Totaal fouten 8.688.779
Totaal gescande websites 1.420
% van niet-conforme websites 72%
% van websites met toegankelijkheidsverklaring 50%

3.1.2 Aantal websites en mobiele applicaties die werden gecontroleerd met behulp van de diepgaande-controlemethode

Websites

In 3 jaar tijd werden er 133 website-audits verricht met behulp van de diepgaande-controlemethode. Het gaat om 126 verschillende websites, waarvan er 7 tweemaal werden geauditeerd.

Zoals vermeld in punt 3.1.1 eist de Europese richtlijn een steekproef die voor minstens 50% is samengesteld uit nieuwe websites en voor 10% uit websites die reeds tijdens eerdere periodes zijn geauditeerd.

Met deze aanpak kan de evolutie van hun toegankelijkheid worden opgevolgd. Derhalve ligt het totale aantal audits hoger dan het aantal geauditeerde websites, aangezien sommige websites meermaals gecontroleerd werden.

Controlejaar Aantal audits van websites Niet conform Gedeeltelijk conform Volledig conform
2022 38 7 31 0
2023 61 31 30 0
2024 34 21 13 0
Totaal 133 59 74 0

Figuur 3: weergave van de conformiteit van de diepgaande audits van websites per jaar, voor België.

Mobiele applicaties

In 3 jaar tijd werden er 40 audits van mobiele applicaties verricht met behulp van de diepgaande-controlemethode. Het gaat om 36 verschillende mobiele applicaties, waarvan er 4 tweemaal geauditeerd werden.

Zoals vermeld in punt 3.1.1 eist de Europese richtlijn een steekproef die voor minstens 50% is samengesteld uit nieuwe applicaties en voor 10% uit applicaties die reeds tijdens eerdere periodes zijn geauditeerd.

Met deze aanpak kan de evolutie van hun toegankelijkheid worden opgevolgd. Derhalve ligt het totale aantal audits hoger dan het aantal geauditeerde applicaties, aangezien sommige applicaties meermaals gecontroleerd werden.

Controlejaar Aantal audits van applicaties Niet conform Gedeeltelijk conform Volledig conform
2022 4 2 2 0
2023 22 16 6 0
2024 14 4 10 0
Totaal 40 22 18 0

Figuur 4: weergave van de conformiteit van de diepgaande audits van mobiele applicaties, per jaar, voor België.

3.2 Volledige beschrijving van de controleresultaten, inclusief meetgegevens

3.2.1 Kwalitatieve analyse van de controleresultaten

Uit deze analyse kunnen er meerdere belangrijke lessen worden getrokken over de stand van zaken van de conformiteit van de websites en mobiele applicaties van overheidsinstanties in België.

Aantal audits van websites en mobiele applicaties versus hetgeen vereist wordt door de richtlijn:
  • Het aantal websites die op vereenvoudigde en diepgaande wijze werden gecontroleerd ligt hoger dan de vereisten van de Europese richtlijn.
  • Het aantal geauditeerde mobiele applicaties ligt lager dan de vereisten van de Europese richtlijn. Er zijn namelijk te weinig overheidsapplicaties beschikbaar in België om de vastgelegde drempels te bereiken.
Conformiteit van de websites en mobiele applicaties:
  • Vereenvoudigde audits: 28% van de websiteaudits is gedeeltelijk conform.
  • Diepgaande websiteaudits: 56% van de websiteaudits is gedeeltelijk conform.
  • Diepgaande audits van mobiele applicaties: 45% van de audits van mobiele applicaties is gedeeltelijk conform.
Toegankelijkheidsverklaringen:
  • 50% van de websites die op vereenvoudigde wijze werden geauditeerd beschikt over een toegankelijkheidsverklaring.
  • 57% van de websites die op diepgaande wijze werden geauditeerd beschikt over een volledige toegankelijkheidsverklaring.
  • 21% van de websites die op diepgaande wijze werden geauditeerd beschikt over een onvolledige toegankelijkheidsverklaring.
  • 22% van de websites die op diepgaande wijze werden geauditeerd beschikt niet over een toegankelijkheidsverklaring.
  • 50% van de geauditeerde mobiele applicaties heeft een volledige toegankelijkheidsverklaring.

3.2.2 Conclusies over de frequente of kritieke gevallen van niet-conformiteit met de vereisten die zijn bepaald in de in artikel 6 van Europese Richtlijn 2016/2102 bedoelde normen en technische specificaties

De vereenvoudigde audits brengen terugkerende gevallen van niet-conformiteit aan het licht, die een invloed hebben op belangrijke aspecten van de toegankelijkheid, zoals de structurering van informatie, de leesbaarheid en de interactie met ondersteunende technologieën. Deze problemen hebben een sterke impact op de toegang tot digitale inhoud voor gebruikers, met name voor personen met een handicap.

Top 5 van de vaakst voorkomende fouten:
  • Info en relaties (9.1.3.1) : Dit criterium, dat op 86% van de geauditeerde websites aanwezig is, met in totaal 699.873 fouten, geeft problemen aan met de structurering van de informatie, waardoor deze minder begrijpelijk is voor gebruikers van ondersteunende technologieën.
  • Contrast (minimum) (9.1.4.3) : Deze fout, die op 85% van de websites werd gedetecteerd, heeft met 4,7 miljoen fouten een impact op de leesbaarheid van de inhoud voor slechtzienden.
  • Naam, rol, waarde (9.4.1.2) : Deze fout, die geïdentificeerd werd in 84% van de gevallen (1,6 miljoen fouten) benadrukt tekortkomingen bij het gebruik van ARIA-tags, die essentieel zijn voor ondersteunende technologieën.
  • Blokken omzeilen (9.2.4.1) : Deze fout, die op 70% van de websites (234.924 fouten) werd gedetecteerd, illustreert de moeilijkheden die de gebruikers ondervinden om doeltreffend te navigeren met behulp van het toetsenbord.
  • Niet-tekstuele content (9.1.1.1) : Met 69% van de getroffen websites en 1,1 miljoen fouten blijft het ontbreken van beschrijvingen voor niet-tekstuele content een belangrijke hinderpaal voor de toegankelijkheid.

De vaakst voorkomende fouten geven aan welke belangrijke uitdagingen er zijn inzake de toegankelijkheid van de geauditeerde websites. Deze resultaten wijzen erop dat het nodig is om grotere inspanningen te leveren qua sensibilisering en opleiding van websitebeheerders om deze tekortkomingen te corrigeren en de toegankelijkheidsnormen te integreren vanaf de ontwerpfase van websites en mobiele applicaties.

3.2.3 Evolutie van de globale toegankelijkheid van de gecontroleerde websites en mobiele applicaties tussen 2 controleperiodes

De evolutie van de gegevens tussen de voorgaande periode en de nieuwe controleperiode toont aan dat er aanzienlijke vooruitgang is geboekt, maar ook dat er blijvende uitdagingen zijn:

1. Stijging van het aantal vereenvoudigde audits:
Jaar Aantal audits
2020 145
2021 572
2022 529
2023 612
2024 622

Het aantal audits per jaar is geleidelijk gestegen van 145 in 2020 tot 622 in 2024.

2. Stijging van het aantal diepgaande websiteaudits:

Het aantal websites dat op diepgaande wijze werd geauditeerd is verviervoudigd, van 31 in de vorige periode tot 126 in de nieuwe periode.

3. Aantal gescande pagina's:

Het aantal gescande pagina's steeg met 58%, van gemiddeld 111.977 pagina's in de vorige periode naar gemiddeld 177.543 pagina's in de nieuwe controleperiode.

4. Stijging van de gedetecteerde fouten:

Het aantal gedetecteerde fouten steeg met 12%, van gemiddeld 2.580.321 fouten in de vorige periode naar gemiddeld 2.896.260 fouten in de nieuwe periode. 

5. Niet-conformiteitspercentage:

Het percentage niet-conforme websites is gedaald van 76% in 2021 tot 72% in de nieuwe periode. Dit is een zeer kleine verbetering.

6. Vooruitgang betreffende de toegankelijkheidsverklaringen:

Het percentage websites met een toegankelijkheidsverklaring voor vereenvoudigde controles is gestegen van 7,6% in 2020 tot 18% in 2021 en daarna tot 50% in de nieuwe periode. Daaruit blijkt dat men zich steeds meer bewust wordt van het belang van deze vereiste.

De stijging van het aantal gescande websites, diepgaande audits en toegankelijkheidsverklaringen wijst op een belangrijke vordering die is gemaakt wat betreft de evaluatie en de sensibilisering omtrent digitale toegankelijkheid. Uit de stijging van het aantal gedetecteerde fouten blijkt echter dat er nog inspanningen geleverd moeten worden om ervoor te zorgen dat de normen beter worden geïntegreerd in de werkwijzen van de beheerders van websites en mobiele applicaties.

4. Bijlagen

  • Bijlagen 1: BWAO : Belgian Web Accessibility Office
  • Bijlagen 2: Kader voor de conformiteit van audits
  • Bijlagen 3: Representativiteit en verdeling van de steekproeven
  • Bijlagen 4: Lijst van websites die op diepgaande wijze werden geauditeerd
  • Bijlagen 5: Lijst van mobiele applicaties die op diepgaande wijze werden geauditeerd
  • Bijlagen 6: Lijst van websites die op vereenvoudigde wijze werden geauditeerd

Bijlage 1: BWAO: Belgian Web Accessibility Office

Het Belgian Web Accessibility Office (BWAO) is een interfederale stuurgroep die door de Federale Overheidsdienst Beleid en Ondersteuning (BOSA) werd opgericht om de implementatie van de Europese richtlijn 2016/2102 inzake de toegankelijkheid van de websites en mobiele applicaties van overheidsinstanties te coördineren binnen de verschillende Belgische gefedereerde entiteiten. Deze groep bestaat uit de vertegenwoordigers van de controleorganen die verantwoordelijk zijn voor de digitale toegankelijkheid in de gewesten en gemeenschappen van ons land.

Hij werkt ook met een raamovereenkomst (M1104) die een aankoopcentrale is en die in 3 percelen is onderverdeeld:

  • Perceel 1: audits en opleidingen
  • Perceel 2: adviezen inzake digitale toegankelijkheid
  • Perceel 3: technische ondersteuning bij de aanmaak van toegankelijke webcontent

Deze opdracht is bedoeld om de federale, gewestelijke, gemeenschaps- en lokale overheden en de publiekrechtelijke instellingen ondersteuning te bieden om hun websites en mobiele applicaties toegankelijker te maken. 

De stuurgroep BWAO beperkt zich niet tot technische coördinatie. Hij is tevens verantwoordelijk voor het delen van informatie en best practices.

Om deze inspanningen beter te coördineren organiseert het BWAO regelmatig vergaderingen met alle betrokken controleorganen. Deze bijeenkomsten bieden de mogelijkheid om ervaringen te delen, te informeren over de laatste ontwikkelingen en ervoor te zorgen dat de richtlijn op het hele Belgische grondgebied op een geharmoniseerde manier wordt geïmplementeerd.

De huidige vertegenwoordigers binnen het BWAO:

  • Federaal: FOD Beleid en Ondersteuning, vertegenwoordigd door de heer Patrick Berckmans
  • Vlaamse overheid: Agentschap Overheidspersoneel, Dienst Diversiteitsbeleid, vertegenwoordigd door Bonnie Geerinck en Alexander Vandoren
  • Federatie Wallonië-Brussel: ETNIC, vertegenwoordigd door mevrouw Sandra Velarde Gonzalez
  • Brussels Hoofdstedelijk Gewest: Equal Brussels, vertegenwoordigd door mevrouw Scarlett Renoirte
  • Waals Gewest: Agence du Numérique, vertegenwoordigd door mevrouw Christelle Darville
  • Ministerie van de Duitstalige Gemeenschap: vertegenwoordigd door mevrouw Sandra Weber

Bijlage 2: Kader voor de conformiteit van audits

In België zijn er 3 conformiteitsniveaus:

  • Niet-conform: een website of een applicatie wordt "niet-conform" verklaard als deze geen toegankelijkheidsverklaring heeft of niet-conform is en/of als de website meer dan 50% toegankelijkheidsfouten bevat.
  • Gedeeltelijk conform: een website wordt "gedeeltelijk conform" verklaard als deze een conforme en bijgewerkte toegankelijkheidsverklaring heeft en minder dan 50% toegankelijkheidsfouten bevat. Dit is het maximale conformiteitsniveau dat bereikt kan worden bereikt met een vereenvoudigde controle.
  • Volledig conform: een website of applicatie wordt "volledig conform" verklaard als deze een conforme en bijgewerkte toegankelijkheidsverklaring heeft en geen toegankelijkheidsfouten bevat.

Bijlage 3: Representativiteit en verdeling van de steekproef

Het aantal websites en mobiele applicaties die moeten worden gecontroleerd wordt berekend in functie van de bevolking van de betrokken lidstaat.

België is een federale staat die bestaat uit 3 gewesten en 3 gemeenschappen. Het onderscheid is gebaseerd op verschillende bevoegdheden, die verbonden zijn aan de federale structuur van het land.

Om de minimale steekproef die de richtlijn vereist te verdelen vond er een evenwichtige verdeling plaats tussen de verschillende bevoegdheidsniveaus (1/3 gewesten, 1/3 gemeenschappen, 1/3 federaal).

De verdeling van te controleren websites wordt op verschillende wijze berekend tussen de twee gefedereerde entiteiten. Voor de 3 gewesten is het aantal te controleren websites en mobiele applicaties gekoppeld aan de bevolking van elk gewest. Voor de 3 gemeenschappen wordt het aantal te controleren websites berekend volgens de EPAS-verdeelsleutel (Enlarged Partial Agreement on Sport).

Om te bepalen hoeveel audits de Europese richtlijn vereist hebben we onze berekeningen gebaseerd op de Belgische bevolking op 1 januari 2021, het officiële cijfer dat beschikbaar is aan het begin van de controleperiode.

Belgische bevolking op 1 januari 2021 = 11.521.238 inwoners

Ref. Statbel: Op 1 januari 2021 telde de wettelijke Belgische bevolking 11.521.238 inwoners | Statbel (fgov.be)

Type websites Vereenvoudigde audits Diepgaande websiteaudits Diepgaande audits van mobiele applicaties
Federaal 141 11 6
Gemeenschappen 141 11 6
Gewesten 141 11 6
Totaal 423 33 18

Verdeling van de audits over de verschillende controleorganen

1. Vereenvoudigde audits

Formule: (11.521.238 inwoners/100.000) x 3 +75 = 421 websites die op vereenvoudigde wijze moeten worden geauditeerd, afgerond tot 423 om deelbaar te zijn door 3 met een geheel getal als resultaat.

1.1 De federale overheid: vereenvoudigde audits

Op federaal niveau moeten er minstens 141 websites op vereenvoudigde wijze worden gecontroleerd.

1.2 De gewesten: vereenvoudigde audits

Het aantal te controleren websites wordt verdeeld over de drie gewesten in functie van de bevolking van elk gewest.

Gewesten Bevolking Verdeling van de websites die op vereenvoudigde wijze moeten worden gecontroleerd
Brussels Hoofdstedelijk Gewest 1.219.970 (10%) 15
Vlaams Gewest 6.653.062 (58%) 82
Waals Gewest 3.648.206 (32%) 45
1.3 De gemeenschappen: vereenvoudigde audits

De verdeling van de vereenvoudigde audits voor de gemeenschappen wordt berekend door het aantal te auditeren websites te vermenigvuldigen met de EPAS-verdeelsleutel.

Gemeenschappen EPAS-verdeelsleutel Verdeling van de websites die op vereenvoudigde wijze moeten worden gecontroleerd
Federatie Wallonië-Brussel 0,40059 57
Vlaamse Gemeenschap 0,59098 84
Duitstalige Gemeenschap 0,00843 2
2. Diepgaande websiteaudits

Formule: (421 x 5%) + 10 = 31 websites.

2.1 De federale overheid: diepgaande websiteaudits

Op federaal niveau zijn er 11 websites die op diepgaande wijze moeten worden geauditeerd.

2.2 De gewesten: diepgaande websiteaudits

Het aantal te controleren websites wordt verdeeld over de drie gewesten in functie van de bevolking van elk gewest.

Gewesten Bevolking Verdeling van de websites die op diepgaande wijze moeten worden gecontroleerd
Brussels Hoofdstedelijk Gewest 1.219.970 (10%) 2
Vlaams Gewest 6.653.062 (58%) 7
Waals Gewest 3.648.206 (32%) 4
2.3 De gemeenschappen: diepgaande websiteaudits

De verdeling van de diepgaande audits voor de gemeenschappen wordt berekend door het aantal te auditeren websites te vermenigvuldigen met de EPAS-verdeelsleutel.

Gemeenschappen EPAS-verdeelsleutel Verdeling van de websites die op diepgaande wijze moeten worden gecontroleerd
Federatie Wallonië-Brussel 0,40059 5
Vlaamse Gemeenschap 0,59098 7
Duitstalige Gemeenschap 0,00843 1
3. De diepgaande audits van de mobiele applicaties

Formule: 1 applicatie per miljoen inwoners + 6 = 12 + 6 = 18 mobiele applicaties die moeten worden geauditeerd.

3.1 De federale overheid: diepgaande audits van de mobiele applicaties

Op federaal niveau moeten er 6 mobiele applicaties op diepgaande wijze geauditeerd worden.

3.2 De gewesten: diepgaande audits van de mobiele applicaties

Voor de 3 gewesten wordt het aantal te controleren mobiele toepassingen verdeeld in functie van de bevolking van elk gewest.

Gewesten Bevolking Verdeling van de mobiele applicaties
Brussels Hoofdstedelijk Gewest 1.219.970 (10%) 1
Vlaams Gewest 6.653.062 (58%) 4
Waals Gewest 3.648.206 (32%) 2
3.3 De gemeenschappen: diepgaande audits van de mobiele applicaties

Voor de 3 gemeenschappen wordt het aantal te controleren mobiele applicaties verdeeld volgens de EPAS-verdeelsleutel.

Gemeenschappen EPAS-verdeelsleutel Verdeling van de mobiele applicaties
Federatie Wallonië-Brussel 0,40059 3
Vlaamse Gemeenschap 0,59098 4
Duitstalige Gemeenschap 0,00843 1

Bijlage 4: Lijst van websites die op diepgaande wijze zijn gecontroleerd

Bijlage 5: Lijst van mobiele applicaties die op diepgaande wijze werden gecontroleerd, per besturingssysteem

Applicatie Android iOS
De Lijn De Lijn Android De Lijn iOS
Dienstencheques Vlaanderen Dienstencheques Vlaanderen Android Dienstencheques Vlaanderen iOS
ErfgoedApp ErfgoedApp Android ErfgoedApp iOS
Fact Fact Android Fact iOS
Fix my street Fix my street Android Fix my street iOS
Happi Happy Android Happi iOS
Hey Day Hey Day Android Hey day iOS
Hoppin Hoppin Android Hoppin iOS
Mijn Burgerprofiel Mijn Burgerprofiel Android Mijn Burgerprofiel iOS
MyGov MyGov Android MyGov iOS
Points Verts Points Verts Android Points Verts iOS
Sint Niklaas Sint Niklaas Android Sint Niklaas iOS
UITpas UITpas Android UITpas iOS
Wakosta Wakosta Android Wakosta iOS
Wallonie en poche Wallonie en poche Android Wallonie en poche iOS
WBeschool WBeschool Android WBeschool iOS

Bijlage 6: Lijst van websites die op vereenvoudigde wijze werden geauditeerd