De Federale Dienst voor Digitale Toegankelijkheid

De Federale Dienst voor Digitale Toegankelijkheid is het controleorgaan dat ook verantwoordelijk is voor de coördinatie van de uitvoering van de richtlijn binnen de gefedereerde entiteiten.

Vanaf 2015 is de afdeling Digitale Transformatie van de FOD BOSA, samen met de andere EU-landen, betrokken bij de totstandkoming van een Europese richtlijn over digitale toegankelijkheid. We zijn ons er namelijk van bewust dat het belangrijk is dat alle burgers dezelfde diensten en dezelfde informatie krijgen, en daarom wilden we een manier vinden om digitale toegankelijkheid voor iedereen essentieel te maken. De richtlijn is op 26 oktober 2016 in werking getreden en we hebben ons rechtstreeks beziggehouden met de tenuitvoerlegging ervan.

Binnen de afdeling Digitale Transformatie werd daarom bij Koninklijk Besluit van 5 september 2019 de Belgische afdeling Digitale Toegankelijkheid opgericht en aangesteld als het orgaan dat de implementatie van de richtlijn binnen de gefedereerde entiteiten moet controleren en coördineren. Wij zijn ook verantwoordelijk voor de jaarlijkse verzending van het verslag aan de Europese Unie.

Ons team stelt dan ook voor om de gefedereerde entiteiten en meer bepaald de federale diensten te ondersteunen bij het toegankelijk maken van hun sites en toepassingen. Om dit te doen, hebben we verschillende instrumenten gecreëerd om de taak van de diensten te vergemakkelijken (Toegankelijkheidscontrole, Assistent bij het opstellen van een verklaring, ... ), die voor iedereen beschikbaar zijn op onze website.

De Belgische controleautoriteiten

Ten laatste op 23 september 2018 moesten de lidstaten, dus ook de Belgische overheden:

De controleorganen van de Belgische entiteiten zijn de volgende:

  • Federaal: de FOD die verantwoordelijk is voor digitale transformatie (vanaf 5 september 2019 de FOD Beleid en Ondersteuning)
  • Vlaamse Overheid: Agentschap Overheidspersoneel, Dienst Diversiteitsbeleid voor 2021
  • Federatie Wallonië-Brussel: ETNIC
  • Brussels Hoofdstedelijk Gewest: Equal Brussels
  • Waalse Gewest: Agence du Numérique
  • Ministerie van de Duitstalige Gemeenschap: Ministerium der Deutschsprachigen Gemeinschaft

Onze taken

De functie van toezichtsorgaan houdt in dat de toegankelijkheid van websites en mobiele toepassingen van federale overheidsdiensten moet worden gecontroleerd om na te gaan in welke mate zij in overeenstemming zijn met de Europese richtlijn en de wet van 19 juli 2018 betreffende de digitale toegankelijkheid. Dit gebeurt in verschillende stappen:

  • Ten minste 10% van de websites en mobiele toepassingen die in de vorige toezichtsperiode zijn gecontroleerd en ten minste 50% van die welke niet zijn gecontroleerd
    • Selectie op basis van verschillende criteria, waaronder de gebruiksfrequentie, het nut voor iedereen en de categorie (sociaal, cultureel, economisch, enz.)
    • 139 locaties per jaar voor een vereenvoudigde audit (analyse van een deel van de criteria op een deel van het terrein), hetgeen voor het federale niveau overeenkomt met 1/3 van de volgende berekening: 3/100 000 inwoners + 75 locaties voor heel België.
    • 11 sites die voor het federale niveau aan een grondige audit moeten worden onderworpen (5% van het aantal vereenvoudigde audits + 10 voor heel België)
    • 17 applicaties die aan een grondige audit moeten worden onderworpen (1/ 1 miljoen inwoners + 6 ) voor geheel België
  • Laat deze lijst nakijken door verenigingen op dit gebied
  • Zoek de contactpersonen van deze sites en neem contact met hen op
  • De vereenvoudigde en grondige audits uitvoeren
  • Stuur elk auditverslag naar de contactpersoon met het conformiteitsniveau van de site
  • Begeleid hen zo nodig bij het opstellen van hun toegankelijkheidsverklaring
  • Begeleid de werfleiders bij elke vraag in verband met deze verschillende stappen

Mate van naleving

In België zijn er momenteel 3 niveaus van naleving: niet-conform, gedeeltelijk conform en volledig conform.

  • Niet-conform betekent dat :
    • de site geen toegankelijkheidsverklaring heeft of een niet-conforme toegankelijkheidsverklaring en/of
    • de site vertoont meer dan 50% toegankelijkheidsfouten heeft
  • Gedeeltelijk conform betekent dat de site een conforme toegankelijkheidsverklaring heeft en minder dan 50% van de toegankelijkheidsfouten bevat.
    Dit is het maximumniveau van naleving dat met een vereenvoudigde audit kan worden bereikt.
  • Volledig conform: dit niveau wordt bereikt door een grondige audit van de site en volledige (of bijna volledige) conformiteit met de WCAG 2.1 AA-criteria.
    Deze conformiteitsniveaus worden momenteel verfijnd om een meer gedetailleerde analyse van de ontwikkeling van de toegankelijkheid van de sites in de toekomst mogelijk te maken.

Klachtenprocedure

Federale, regionale en lokale overheden en publiekrechtelijke instellingen mogen enkel toegankelijke sites en toepassingen creëren. Dit omvat zowel tekst als andere informatie, zoals downloadbare documenten en formulieren, maar ook interactie, zoals authenticatie, verwerking van digitale formulieren en online betalingen.

Dit is verplicht voor nieuwe websites die vanaf 23 september 2018 live gaan. Bestaande websites die vóór 22 september 2018 live zijn gegaan, moeten uiterlijk op 23 september 2020 toegankelijk zijn.

Dit is ook verplicht voor documenten die vóór 23 september 2018 zijn gepubliceerd indien zij vereist zijn voor lopende administratieve processen, alsook voor applicaties die op of na 22 juni 2021 worden gepubliceerd.

Om toegankelijk te zijn, moet een website of applicatie voldoen aan versie 2.1 niveau AA van de Web Content Accessibility Guidelines.

Elke website zal een toegankelijkheidsverklaring bevatten, waarvan de inhoud goed gespecificeerd is in de Europese richtlijn. Het moet het conformiteitsniveau van de site bevatten, de niet-conforme inhoud, voorstellen voor toegankelijke alternatieven, en ten slotte een klachtenprocedure zodat bezoekers toegankelijkheidsproblemen kunnen melden. Er moet ook een link zijn naar de instantie die kan optreden indien de overheidsinstantie niet (voldoende) reageert op klachten. In dit uitvoeringsbesluit wordt daarom het model voor de toegankelijkheidsverklaring vastgesteld.

Indien de website of applicatie (behalve voor federale diensten) geen toegankelijkheidsverklaring bevat, kunnen klachten worden ingediend bij het Toegankelijkheidsteam van de FOD BOSA, dat ze zal doorsturen naar de bevoegde controle-instantie.

Regels voor de klachtenprocedure

In geval van conflicten met betrekking tot de naleving van de richtlijn hebben wij een passende en doeltreffende procedure ingesteld om de naleving van de richtlijn te waarborgen overeenkomstig artikel 9 van de richtlijn.

In overeenstemming met het Koninklijk Besluit van 3 september 2019 zorgen wij ervoor dat het mogelijk is om een gepaste en eenvoudige procedure te gebruiken om de naleving van de wet van 19 juli 2018 te waarborgen, met betrekking tot de vereisten die zijn opgenomen in de artikelen 4 en 5 en in artikel 7, lid 1 van de Europese richtlijn. Met name zorgen wij door middel van deze verordening voor een efficiënt beheer van de ontvangen kennisgevingen of aanvragen, zoals bepaald in artikel 7, lid 1, onder b), en voor de controle op de in artikel 5 bedoelde beoordeling.

Heb je een klacht over de toegankelijkheid van een federale openbare site?

  • Neem dan eerst contact op met de verantwoordelijke voor de betreffende website.
  • Volg dan, indien nodig, onderstaande link om contact op te nemen met de betrokken administratie: https://www.belgium.be/nl/klachten
  • Als je geen of een onbevredigend antwoord krijgt, kun je contact opnemen met de federale ombudsman:

Leuvenseweg 48 bus 6
1000 Brussel
contact@federaalombudsman.be
Site van de federale ombudsman

Als de site of applicatie geen toegankelijkheidsverklaring bevat, laat het ons weten en wij zullen jouw klacht doorsturen naar de verantwoordelijke afdeling.

Infografiek over de klachtenprocedure